W słowach

Girl In Pieces. Recenzja

Monika Jasek-Kryśka
Jestem ogromną fanką Kathleen Glasgow. Uwielbiam jej powieści i naprawdę z niecierpliwością oczekiwałam premiery Girl In Pieces. Poprzednie tytuły mnie zachwyciły, często wracam do nich […]

Strażnik tajemnic. Recenzja

Monika Jasek-Kryśka
Czasami bywam sroką okładkową. Seria butikowa niezmiennie mnie zachwyca i powieści wchodzące w jej skład za każdym razem przykuwają moją uwagę podczas wizyt w księgarni. Trochę […]

Korona popiołów. Recenzja

Monika Jasek-Kryśka
Pierścień ognia, drugi tom serii Kroniki Atlantydy, zakończył się dramatycznie – Set (po raz kolejny) zdradził przyjaciół, insygnium przepadło, a Taris straciła życie. Równie dramatyczna […]

Nevermore. Kruk. Recenzja

Monika Jasek-Kryśka
Ominęło mnie pierwsze wydanie cyklu Nevermore Kelly Creagh. Ani nie przeczytałam żadnej z książek, ani nawet o nich nie słyszałam. Dlatego do nowego wydania podeszłam […]

Foul Lady Fortune. Recenzja

Monika Jasek-Kryśka
O dylogii These Violent Delights autorstwa Chloe Gong słyszałam od dawna – i to głównie same pochwały. Do tej pory jednak nie udało mi się […]

Golden Boys. Recenzja

Monika Jasek-Kryśka
Dałam drugą szansę Philowi Stamperowi, którego pierwszą książkę, The Gravity of Us, miałam też okazję recenzować. Tamta powieść niestety nie przypadła mi do gustu. Mimo […]

Oświecenie literaturą

Artur Baranowski
Jeśli mielibyście przeczytać w tym roku tylko jedną książkę, to powinna to być książka Czytać, dużo czytać Ryszarda Koziołka. Powiem więcej, jeśli jakaś książka miałaby […]

Cudowne lata młodości

Monika Jasek-Kryśka
Życie Violette, pierwszą powieść Valerie Perrin, mam na liście do przeczytania. Słyszałam o niej bardzo dużo dobrych opinii, ale mimo wszystko podchodziłam do tej autorki […]

You’d Be Home Now. Recenzja

Monika Jasek-Kryśka
Pierwsza powieść Kathleen Glasgow, How to Make Friends with the Dark, bardzo przypadła mi do gustu i nie mogłam się doczekać kolejnego polskiego wydania jej […]

Siedem opadłych piór. Recenzja

Monika Jasek-Kryśka
Kanada od zawsze kojarzyła mi się z wolnością, tolerancją i „innym światem” – w tym pozytywnym znaczeniu. Że możemy, a nawet powinniśmy, brać z niej […]

Veronica i pingwiny. Recenzja

Monika Jasek-Kryśka
Książka Veronica i pingwiny od razu mnie zainteresowała – uwielbiam pingwiny. Jestem naczelną pingwiniarą i co niektórzy członkowie naszej redakcji regularnie przesyłają mi memy bądź […]

Wielki karzeł

Artur Baranowski
Niedawno recenzowałem książkę Jeremiego Przybory z jego purnonsensowymi opowiadaniami. Jeśli teksty tego mistrza przypadły Wam do gustu lub lubicie twórczość Edwarda Gorey’a czy Lewisa Carolla, […]

Late to the Party. Recenzja

Monika Jasek-Kryśka
Codi Teller ma siedemnaście lat, właśnie zaczynają się wakacje, a ona czuje, że coś ją w życiu omija. Choć swoje nastoletnie życie wyobrażała sobie zupełnie […]

Nigdy nie gasną. Recenzja

Monika Jasek-Kryśka
Lubię dystopie. Powtarzam to przy każdej nadarzającej się okazji. I wydaje mi się, że mimo upływu lat ta fascynacja nie osłabła. Nie muszę więc mówić, […]

Sex fikcje Brunona Schulza

Artur Baranowski
Któż nie zna Sklepów cynamonowych? Ja po raz pierwszy przeczytałem je w liceum bardzo dawno temu i do dziś nie zapomniałem wrażenia, jakie na mnie […]

Solitaire

Monika Jasek-Kryśka
Przeczytałam jak na razie jedynie jeden tom Heartstoppera, ale serial na jego podstawie absolutnie mnie zauroczył i czekam na kolejny sezon. Polubiłam również Loveless, od […]

Życie w 745 zeszytach

Artur Baranowski
Znacie reportaż Mariusza Szczygła Reality opublikowany w zbiorze jego tekstów Kaprysik, a wcześniej w „Dużym Formacie”, reporterskim dodatku do „Gazety Wyborczej”? Możecie nie pamiętać, bo […]

Sekretne życie kolorów

Artur Baranowski
Kassia St Clair jest dziennikarką, krytyczką i felietonistką „Elle Decoration”. To właśnie tam od 2013 roku przez kilka lat prowadziła cykliczną kolumnę, w której zamieszcza […]

Wino na papierze

Artur Baranowski
O winie w Polsce pisuje sporo osób. Głównie są to blogerzy, którzy z reguły ograniczają się do opisywania swoich wrażeń z degustacji. Jest to wtórne, […]

Maria i Jan – dwa ciała, jeden umysł

Roksana Jasińska
Maria i Jan Peszkowie to figury powszechnie znane i w swojej twórczości bezkompromisowe. Tym razem sztuka zeszła jednak na nieco dalszy plan. W książce Nakurwiam […]

Paryż lat 20.

Monika Jasek-Kryśka
Od dawna już nie sięgałam po Hemingwaya – jest tak dużo pozycji do przeczytania, że niektóre tytuły po prostu mi umykają. Gdy zauważyłam więc w […]

Wraz czyli bez

Artur Baranowski
Książka Wraz czyli bez, wybór opowiadań Jeremiego Przybory, to wielka przyjemność dla wytrawnego czytelnika uwielbiającego nieoczywistości i językową perfekcyjność. Teksty poleca Michał Rusinek, który napisał […]

Chierowski, Hałas i inni

Artur Baranowski
Anna Kostrzyńska-Miłosz najpierw napisała Polskie meble 1918-1939: forma – funkcja – technika, a teraz ukazała się książka Polskie meble 1945-1970: idee i rzeczywistość, która uzupełnia […]

Z ponowną wizytą w Egipcie

Monika Jasek-Kryśka
Pamiętam, że pierwsza część cyklu Kroniki Atlantydy zostawiła mnie z pewnym niedosytem, chociaż wzbudziła ciekawość, co będzie dalej. Na Pierścień ognia (na szczęście) nie musieliśmy […]

Ghostland. Podróż przez (straszne) Stany

Monika Jasek-Kryśka
Od małego bardzo bałam się opowieści o duchach i wypatrywałam jakichś postaci w ciemnych kątach pomieszczeń. Z wiekiem trochę się to zmieniło; w liceum nałogowo […]

Lightlark. Recenzja

Monika Jasek-Kryśka
Zanim Lightlark został wydany, o książce było już głośno. Jeszcze przed premierą zdążyła zdobyć negatywne opinie, a autorkę Alex Aster oskarżano o przesadną inspirację m.in. […]

Introwertyk felietonu

Artur Baranowski
Marcina Wichę doskonale czyta się w drobnych kawałkach, ale wielką frajdę przynosi także lektura jego tekstów w jednym kawałku. Celowo piszę „tekstów” a nie felietonów, […]

„Mów o mnie ono. Dlaczego współczesne dzieci szukają swojej płci?” – recenzja

Roksana Jasińska
Binarny podział płci nie istnieje. Dziś biolodzy są zgodni, że płeć to spektrum, a na jego przeciwległych końcach są kobieta i mężczyzna. Jak odnajdują się […]

Jak żyć z mrokiem

Monika Jasek-Kryśka
Śmierć jest naturalnym procesem – choćbyśmy nie wiadomo jak próbowali, nie uda nam się jej uniknąć. Budzi przestrach, ponieważ jest nieprzewidywalna, nigdy nie wiadomo, czy […]

Żyli długo i szczęśliwie

Monika Jasek-Kryśka
Dev od zawsze wierzył w miłość i baśniowe opowieści o niej. Czekał, aż to samo przydarzy mu się w życiu – bo przecież nie było […]

O złych smokach i dobrych ograch

Monika Jasek-Kryśka
Mam szczególny sentyment do Kelly Barnhill – moja przygoda z recenzowaniem książek zaczęła się właśnie od jej powieści. Pierwszym zrecenzowanym tytułem była Dziewczynka, która wypiła […]

Niewidzialne biblioteki

Artur Baranowski
Lubicie biblioteki? Ja uwielbiam, od dziecka. Zapach starego papieru i kurzu na woluminach to jedne z największych afrodyzjaków dla mojego mózgu. Dziś już rzadko w […]

W pogoni za marzeniami

Monika Jasek-Kryśka
Jaka jest cena marzeń i pogoni za nimi? Czy moment, w którym odkrywamy, że jesteśmy samotni, jest jeszcze chwilą, w której możemy coś – cokolwiek […]

Mroczne umysły

Monika Jasek-Kryśka
Pierwszy raz po Mroczne umysły sięgnęłam kilka lat temu, gdy przygotowywałam się do pisania pracy magisterskiej i szukałam odpowiednich dystopii. Przeczytałam jedynie pierwszy tom, ponieważ […]

Niebezpieczeństwo wykolejenia umysłu. Biografia Davida Fostera Wallace’a

Magdalena Pawłowska
Siedem lat, dwa zbiory opowiadań, jeden zbiór esejów i jedną potężną powieść temu poznałam Davida Fostera Wallace’a. Zakochałam się w jego twórczości miłością entuzjastyczną, z […]

Strzały w Columbine

Monika Jasek-Kryśka
Nie ma roku, w którym w Stanach Zjednoczonych nie wydarzyłaby się szkolna tragedia. Co jakiś czas słyszymy o kolejnej strzelaninie i oglądamy w milczeniu cierpienie […]

Upoj(o)ny SPATiF

Artur Baranowski
Historię tej restauracji można wyłącznie przeczytać. Nie da się jej pokazać, bo jedną z wielu niepisanych reguł owego miejsca był zakaz fotografowania. Wszystko, co o […]

Europejczycy nie gęsi, swe gadziny mają

Antoni Kaja
Wodne topiele, leśne ostępy, skaliste turnie, mroczne pieczary. Wszystko wskazuje na to, że praktycznie każdy obszar naszego kontynentu dotknęła w którymś historycznym momencie pewna wyjątkowo […]

Meluzyna i opowieść o morzu

Monika Jasek-Kryśka
Morze, tajemnice, niezwykła bohaterka i czyhające zagrożenie – czego można chcieć więcej w powieściach dla młodszych czytelników? Imię głównej postaci – Meluzyny – prawdopodobnie skojarzy […]

Amur. Recenzja

Monika Jasek-Kryśka
Rzeka Amur nazywana jest w języku chińskim Rzeką Czarnego Smoka. Jej dorzecze znajduje się na terenie trzech państw: Mongolii, Rosji oraz Chin. Amur oddziela Rosję […]

Wąż i tęcza. Recenzja

Monika Jasek-Kryśka
Przeczytałam opis na stronie wydawnictwa i pomyślałam: „rety, co za pomysł!”. Niedługo potem książka o zadziwiającym tytule Wąż i tęcza. Voodoo, zombie i tajne stowarzyszenia […]

„Pogo”, Jakub Sieczko – recenzja

Magdalena Kuczera
Ta praca to nieustanne poszukiwanie równowagi pomiędzy paraliżującą niepewnością a wyniszczającą rutyną. Ja to z reguły lubię mieć rzeczy do powiedzenia. Nawet jeśli bywają nieprzemyślane, […]

Gdzie te wczasy?

Artur Baranowski
Trwa moda na artefakty z PRL-u. Na stronach serwisów sprzedażowych meble czy bibeloty z tamtego okresu uzyskują wysokie ceny. Wydawać mogłoby się, że niemal kult […]

Szwajcarscy ocalali

Artur Baranowski
W przestrzeni Biblioteki Muzeum Sztuki Współczesnej MOCAK w Krakowie prezentowana była niewielka wystawa Ostatni szwajcarscy ocalali z Holokaustu. To kilkanaście czarno-białych fotograficznych portretów świadków Zagłady. […]

Moja przyjaciółka, Zosiemka

Artur Baranowski
Pierwszą książką, jaką słyszymy (i oglądamy) w życiu, jest bajka. Wśród ostatnich, po jakie sięgamy, też są bajki czytane wnukom. Dobra bajka powinna być mądra […]

Na ratunek Atlantydzie. Berło światła

Magdalena Pawłowska
Fascynuje mnie mitologia – najbardziej nordycka, ale jestem otwarta na wszystko. Dlatego chętnie sięgnęłam po Berło światła, nie tylko ze względu na mityczną opowieść, lecz […]

Kto jest poetą? Władysław Broniewski, „Poezja”

Agata Zuzanna Starownik
Według romantyków i ich ideowych spadkobierców każdy jest poetą. Cóż robić z tym kłopotliwym brzemieniem?

Księga zaklęć małej czarownicy. Recenzja

Monika Jasek-Kryśka
Kto z nas nie marzył o liście z Hogwartu? Mając jedenaście, a nawet i dwanaście lat, liczyłam, że może jednak dostaniemy z przyjaciółką wezwanie do […]

Cukierek z pamięci

Artur Baranowski
Tytuł książki Małgorzaty Czapczyńskiej i Marcina Ziętkiewicza to fragment (ten przyzwoity) wierszyka z lat 70. XX wieku. Epoka prosperity rządów Edwarda Gierka dobiegała właśnie końca […]

Loveless – szukając miłości

Monika Jasek-Kryśka
Może to dziwne, ale z Alice Oseman nie miałam jeszcze styczności, chociaż pierwszy tom Heartstoppera czeka już na półce. Postanowiłam dać jej szansę, gdy usłyszałam […]

Moc nigdy nie kłamie

Monika Jasek-Kryśka
Zastanawialiście się, jak może wyglądać świat po jakiejś katastrofie? Co – poza oczywistymi sprawami – mogłoby się zmienić? Ludzie by zmądrzeli, wyciągnęli wnioski z tego, […]

Kanska, czyli w Krainie Być Może

Monika Jasek-Kryśka
Wyspy Owcze są na tyle odległe, by mogły kusić i intrygować. Archipelag wysp zależnych od Danii zachwyca przepiękną naturą – pierwotną, czasami nieokiełznaną, niezniszczoną. Fun […]

Welcome to the 80’s

Monika Jasek-Kryśka
Są takie książki, które zostają z nami na dłużej. Podobnie jest z Hard Land – choć przepełniona smutkiem i tragedią, zarazem otula swoim ciepłem oraz […]

Filozofia podskórna

Artur Baranowski
Nazwisko Jolanty Brach-Czainy nie pojawia się na okładce tej książki. Błony umysłu mają autorkę, która podpisuje się tak: Jolanta, córka Ireny, wnuczka Bronisławy, prawnuczka Ludwiki. […]

Z wizytą w Kosowej Chacie

Monika Jasek-Kryśka
Plątanina zaklęć to już trzeci tom z cyklu Szczypta magii poświęconego przygodom trzech sióstr Wspacznych: Betty, Charlie oraz Fliss. Jako fanka literatury młodzieżowej wprost nie […]

Filozofia a Zagłada

Artur Baranowski
Krakowski MOCAK wydał interesującą książkę poświęconą Zagładzie. Zbiór kilkunastu tekstów filozoficznych, z których wiele nigdy nie było publikowanych po polsku, a reszta to eseje dawno […]

Jak odnaleźć się w podziemiu pamięci

Magdalena Pawłowska
Nie znam literatury japońskiej i czuję, że tracę przez to coś wartościowego. A że uważam wychodzenie ze strefy czytelniczego komfortu za bardzo rozwijające, chciałam w […]

Co ślepa kuchnia widziała?

Artur Baranowski
Kolejny raz trafiłem na książkę, która opowiada o pewnym okresie historii w sposób niekanoniczny. To znaczy ustawia najważniejsze z punktu widzenia Historii (pisanej z dużej […]

Medialny odlot

Monika Jasek-Kryśka
Od pewnego czasu wracam do powieści młodzieżowych. Bardzo je lubiłam, gdy byłam nastolatką, ale w końcu zaniechałam czytania ich, gdy na horyzoncie zaczęła się pojawiać […]

Trzy czarownice. Siostra nocy

Monika Jasek-Kryśka
Cykl Trzy czarownice zaczęłam czytać niedługo przed premierą finałowego tomu – gdy zobaczyłam lutowe zapowiedzi Wydawnictwa Jaguar, moją uwagę przyciągnęła piękna okładka. Czasami bywam książkową […]

Kot i samotność

Artur Baranowski
Mam w tej powieści (chociaż to właściwie zbiór luźno ze sobą połączonych opowiadań) swoje ulubione fragmenty. Kilka jest tak ciekawych, że ich koniec wywołuje uczucie […]

Opowieść o śmierci

Monika Jasek-Kryśka
Pierwszy raz zetknęłam się z Diane Setterfield pod koniec zeszłego roku – zachęcona pozytywnymi recenzjami sięgnęłam po Trzynastą opowieść. Oceniłam ją wysoko i byłam ciekawa […]

Realizm w sztuce

Artur Baranowski
Współczesne modele realizmu to tytuł wystawy prezentowanej w krakowskim Muzeum Sztuki Współczesnej MOCAK, otwartej na samym początku pandemii, w maju 2020 roku. To pokaz złożony […]

Okładki jak wisienki na torcie

Artur Baranowski
Nie oceniaj książki po okładce – głosi znane powiedzenie. Ale czy to prawda? Czy okładka może wpływać na wybory czytelnicze czy nawet zakupowe? Odpowiedź jest […]

Sztuka i sensacja

Artur Baranowski
Druga część opowieści o dziełach sztuki, które zagrabiono w czasie II wojny światowej, jest tak samo fascynująca jak pierwsza. Także tym razem otrzymujemy jedenaście niezwykłych […]

Cała Warszawa wstecz

Artur Baranowski
Historię zwykle opowiada się od początku do końca. Tak też naucza się jej w szkole. Przede wszystkim po to, żeby zrozumieć kontekst, skutki i następstwa […]

O „Ręce pszczelarza”

Magdalena Skierska
Rozpocznę od tego, że wbrew ogólnemu przekonaniu nie uważam, że współczesna poezja umarła. Myślę, że radzi sobie całkiem nieźle, tylko dzisiejszemu czytelnikowi coraz trudniej jest […]

Dziewczyna z kościanego domu

Monika Jasek-Kryśka
Bardzo lubię literaturę dla młodszych czytelników, która – mam wrażenie – często jest marginalizowana. Oczywiście, język i akcja muszą być dostosowane do innego odbiorcy, którego […]

Opakuj mój świat

Artur Baranowski
Czy ktoś dziś zbiera opakowania po zakupionych towarach? Raczej nie, no chyba że sprawa dotyczy rzadkiego i drogiego alkoholu, a butelka niesie wspomnienie pięknych chwil […]

Ptaki pana Jacka. „Zobacz ptaka”

Artur Baranowski
Ubiegłej zimy w moim małym ogrodzie zaobserwowałem kilkanaście gatunków ptaków, potem jeszcze kilka, gdy nastała wiosna i zaczął się okres lęgowy. Dzięki nim zima się […]

Co jest głupotą? „Szkice z filozofii głupoty”

Artur Baranowski
Głupota jest tak powszechna, a nawet, jak piszą autorzy książki, ma w języku polskim 283 synonimy, że doczekała się poważnej naukowej dysertacji. Trzej profesorowie spojrzeli […]

Ścinając drzewa, ścinamy świat

Monika Jasek-Kryśka
Jeszcze przed końcem 2021 roku do moich rąk trafiła nowość od Wydawnictwa Literackiego. Willa, dziewczyna z Mrocznej Jamy to kontynuacja wspaniałego cyklu o niezwykłej Feirance. […]

O powstawaniu gatunków (smoków)

Antoni Kaja
Co łączy wierzenia starożytnych cywilizacji Egiptu, Mezopotamii, Grecji oraz Rzymu z judaizmem czy chrześcijaństwem? Okazuje się, że smoki lub przynajmniej ich wężowi protoplaści. Jako ktoś, […]

Nadziewane dzieje. „Wedlowie. Czekoladowe imperium”

Artur Baranowski
To książka napisana z niezwykłą pieczołowitością. Przeczytamy w niej o każdym kroku rodziny Wedla, które doprowadziły do powstania imperium czekoladowego w samym centrum Środkowej Europy. […]

Bycie dziwnym – oto moje wyznanie wiary

Roksana Jasińska
Lata 90. nie mogą być bardziej ekscytujące niż w Ekstazie Anny Gacek. Nie będę ukrywała, że lata 90. kojarzyły mi się przede wszystkim z kiczem. […]

Do nas ta Gadka

Artur Baranowski
Autor książki już w tytule zaprasza nas w długą podróż. Niegdyś Willy Fogg przejechał świat w 80 dni, a Gaston Dorren proponuje nam wyprawę w […]

Pokolorowany PRL

Artur Baranowski
Ewa Jałochowska w tytule książki postawiła pewną tezę. Nazwała ją Kolory PRL, według niej zatem PRL nie był wcale szary. Udowodniła to, opisując powstanie i […]

Zapiski z odchodzenia

Artur Baranowski
Książka Zapiski z nocnych dyżurów Jacka Baczaka to dowód na to, że nie trzeba pisać obszernych tomów rozpraw filozoficznych o śmierci lub nawet formułować długich […]

To się nie skończy, dopóki nie zaczniemy rozmawiać

Monika Jasek-Kryśka
Apeirogon Columa McCanna to nadzwyczajna powieść o konflikcie izraelsko-palestyńskim, traktująca przede wszystkim o tym, jak trudne jest pojednanie. Trudno pisać odkrywczo o czymś, o czym […]

„O pisaniu”. Recenzja

Roksana Jasińska
Trzeci tom eseistycznej serii wydawnictwa Karakter uświetniła książka Margaret Atwood. Dla każdego, kto kocha twórczość oraz samą jej postać, jest to nie lada gratka. Tak […]

Systematyczność. O „Wypiskach ostatnich” Henryka Berezy

Artur Baranowski
Henryk Bereza jest uważany za jednego z najlepszych polskich krytyków literackich XX i XXI wieku. Mówi się o nim, że czytał wszystko, co wychodziło spod […]

Tylko Wyspa. Roy Jacobsen „Tylko matka”

Michał Ciemniewski
Na Barrøy mieszka matka ze swoimi dziećmi, niektóre są od niej starsze. Na Barrøy mieszka matka i jest to matka samotna. Samotna także w swoich […]

Na żydowskim wojażu. Yaniv Iczkovits „Córka rzeźnika”

Monika Jasek-Kryśka
Pierwsze, co rzuca się w oczy, to przepiękna okładka, a jeśli przyjrzeć się dokładnie niesamowitym detalom, odkryjemy na niej najważniejsze motywy powieści. Jeżeli jesteście ciekawi […]

Otwórzcie drzwi Niechrystusowi

Artur Baranowski
Piotr Augustyniak w jednym z wywiadów powiedział, że „w Kościele o Jezusie się nie myśli, w Jezusa się wierzy”. W swojej książce daje dowód, że […]

Ogień jest w każdym z nas

Monika Jasek-Kryśka
Ognie to najnowsza powieść Sigríður Hagalín Björnsdóttir, islandzkiej pisarki, autorki Wyspy oraz Świętego słowa. To było nasze pierwsze spotkanie, ale na tyle owocne, że z […]

Podręczna księga japońskich demonów

Antoni Kaja
Mgła dryfuje ku szczytom gór. Znikąd pojawia się yōkai. W krainie bociana nie czuł się samotnie. Niektórzy mogą pamiętać, że o japońskich bestiach z folkloru, […]

Fran orgazmuje życie

Artur Baranowski
„Książka jest lepsza od filmu” – mawiają zwykle książkofile i w przypadku twórczości Fran Lebowitz przychylam się do tej opinii. Powiem więcej: to, że najpierw […]

Wyprawa punkowego etnografa nad rzekę Wołgę

Roksana Jasińska
Konstanty Usenko wyruszył w podróż śladami Wołgi – nie tylko tą geograficzną, lecz także w głąb siebie, swoich korzeni i niezwykłych kultur, które odkrył po […]

Dziś w koszarach wielkie święto

Artur Baranowski
Po lekturze tej książki wzrosło we mnie poczucie radości z tego, że ominęła mnie okazja do odbycia zasadniczej służby wojskowej. Co prawda gdybym trafił „w […]

Snowflake. Recenzja

Monika Jasek-Kryśka
Snowflake Louise Nealon jest „głosem pokolenia i powieścią dla każdego, kto niepewnie stawia pierwsze kroki na drodze ku dojrzałości”, jak głosi napis na tylnej okładce. […]

Technologiczne paradoksy

Magdalena Pawłowska
Sytuacja pozornie niemożliwa, w której współistnieją dwa całkowicie różne lub wykluczające się fakty. Paradoks. Na przykład taki, że technologia jest dobra i zła jednocześnie. Właśnie […]

„Linie krwi”. Recenzja

Monika Jasek-Kryśka
Jesmyn Ward od razu przypadła mi do gustu – zachęcona dobrymi opiniami, w zeszłym roku przeczytałam Śpiewajcie, z prochów, śpiewajcie i wiedziałam, że na pewno […]

Jedzcie pulardę! Recenzja „Niebezpieczeństwa onanizmu”

Artur Baranowski
Ubawicie się. Będziecie rechotać z radości, a nawet, jak mawiano w kabarecie Dudek: zaśmiewać się ze śmiechu jak pszczoła. I za nic w świecie nie […]

Jaki Houellebecq jest, nikt nie widzi

Magdalena Pawłowska
Co ten Michel Houellebecq, I don’t even! Nie jest on dla mnie łatwy, już nie. Kiedyś zachwycałam się każdą powieścią, teraz mnie męczy. Moje główne […]

Dzień, w którym zatrzymał się świat

Monika Jasek-Kryśka
Mija dwadzieścia lat od jednego z największych zamachów terrorystycznych w historii. Dlatego Wydawnictwo Poznańskie oddaje w ręce polskiego czytelnika obszerny reportaż Mitchella Zuckoffa 11 września. […]

O tryumfie męskości

Magdalena Skierska
Tom drugi Historii męskości, zatytułowany XIX wiek. Tryumf męskości, jest zbiorem esejów badaczy różnych narodowości o historii europejskiego etosu męskiego. Muszę przyznać, że od pierwszych […]

Poezją opiszę ci mój świat

Roksana Jasińska
Flirt poezji z muzyką znany jest nie od dziś. Słowa, tak jak i muzyka, przenikają osoby o artystycznych duszach, płyną przez ich żyły. Wrażliwość na […]

Przypowieść o Lalani

Monika Jasek-Kryśka
Uwielbiam literaturę dla dzieci i młodzieży – tuż obok reportaży to ona sprawia mi najwięcej przyjemności i najlepiej ją rozumiem. Od Lalani z dalekich mórz […]

O gregueriach, o życiu z innej strony

Magdalena Skierska
Zacznę od tego, że książka Greguerie powinna stanowić podstawę do rozważań o sztuce i filozofii dla każdego młodego humanisty. Chociaż nie, sami humaniści to zbyt […]

Apo pu ise. Ciemniejsza strona Grecji

Monika Jasek-Kryśka
Nigdy nie byłam w Grecji. Planowałam to zmienić w tym roku, ale szalejąca dla odmiany Delta i równie niemożliwe temperatury (dochodzące do 40 stopni!) pokrzyżowały […]

Pamiętasz Suzina?

Artur Baranowski
Dziś Jana Suzina pamiętają przede wszystkim telewizyjni widzowie urodzeni mniej więcej pół wieku temu. Należę do tej grupy i przyznam, że epokę spikerów mówiących z […]

Nieprzenikniony Tom Waits

Roksana Jasińska
Ochrypły głos Toma Waitsa powoduje ciary na ciele i porusza do głębi. Niewątpliwie jest on jedną z bardziej tajemniczych i nieprzeniknionych postaci, która intryguje od […]

Polecał ją Barack Obama. Recenzja „Topeki”

Monika Jasek-Kryśka
Polecał ją sam Barack Obama – umieścił ją na swojej liście ulubionych książek 2019 roku. W 2021 roku pojawiła się więc w końcu w Polsce, […]

Meble tych Kowalskich

Artur Baranowski
Pasjonuje was meblowy design sprzed ponad pół wieku? Macie w domu krzesła Chierowskiego, zestaw Violetta i stolik patyczak? Powinniście zatem sięgnąć po książkę Meble Kowalskich. […]

Na zawsze w lodzie. Tajemnica wyprawy wśród lodów Arktyki

Monika Jasek-Kryśka
Kilka lat temu – w 2014 i 2016 roku – odkryto wraki statków HMS Erebus i HMS Terror, brytyjskich okrętów zaginionych podczas wyprawy badawczej. Obydwa […]

Co gryzie weterynarza. Recenzja

Monika Jasek-Kryśka
Bardzo lubię zwierzęta – zdecydowanie bardziej niż ludzi. Pierwszy pies rasy owczarek niemiecki pojawił się w domu dwa lata przed moimi narodzinami. Od tamtej pory […]

Wielka księga rozliczeń – o matce Shuggie’ego

Magdalena Skierska
Na wstępie podzielę się spostrzeżeniem, że ostatnio na rynku wydawniczym pojawiły się tytuły, które powstały na podstawie doświadczeń autorów, a są tylko lekko okraszone fikcją […]

Cyceдзяў

Artur Baranowski
Wrócę przed nocą to dramatyczna osobista opowieść o bólu i poszukiwaniu. I wszystko jest w niej prawdziwe. Każde zdanie jest prośbą o rozwikłanie zagadki, a […]

Wielka alaskańska odyseja Chrisa McCandlessa

Roksana Jasińska
Co kieruje człowiekiem, który zrywa kontakt z rodziną i oddaje wszystkie oszczędności organizacji charytatywnej, by powędrować w głuszę, żywić się darami natury i szukać prawdy […]

Ptasi strach

Artur Baranowski
Adam Zbyryt jest na co dzień wykładowcą Wydziału Biologii Uniwersytetu Białostockiego oraz aktywistą Polskiego Towarzystwa Ochrony Ptaków. Bada te zwierzęta, a od niedawna na antenie […]

Houellebecq-poeta zostawia mnie z niczym

Magdalena Pawłowska
Kiedy powiedziałam moim redakcyjnym koleżankom i kolegom, że czytam wiersze Michela Houellebecqa, dostałam odpowiedzi typu „nie wyobrażam sobie jego poezji”. Ja też sobie nie wyobrażałam […]

I czar prysł

Monika Jasek-Kryśka
Jako nastolatka czytałam serię Dom nocy. Co prawda jej nie doczytałam, nie pamiętam z jakiego powodu, ale gdy miałam te piętnaście lat, książki duetu P.C. […]

Historia ratowania świata

Monika Jasek-Kryśka
Listowieść to ogromna powieść. Tomiszcze o objętości ponad 600 stron z przepiękną okładką, poruszające wiele istotnych tematów. Richard Powers umieścił w swojej książce masę problemów: […]

Zefiryna i brak uroku

Monika Jasek-Kryśka
Od jakiegoś czasu nie czytałam nic z literatury młodzieżowej czy dziecięcej. Ostatnio raczej wybierałam tytuły zarówno poważniejsze (lub po prostu doroślejsze, literatura dla młodszych nie […]

Rewolucje wciąż trwają

Roksana Jasińska
Jeśli nie wiecie, jakie procesy zachodzą w społeczeństwie, nie ogarniacie polityki, ale chcecie wiedzieć więcej i zrozumieć, co się dzieje w naszym kraju i w […]

Czterdzieści prac człowieka

Artur Baranowski
Angelika Kuźniak materiały do książki Soroczka zbierała piętnaście lat, pisała ją trzy lata. Namówiła do rozmów tych, którzy z reguły niechętnie opowiadali o sobie. Spotykała […]

Polska literatura wychodzi z szafy

Magdalena Pawłowska
Czym jest literatura queer? Utwory których polskich autorów i autorek wchodzą w jej skład? Skąd pochodzą inspiracje, ile jest w tym wszystkim autobiografizmu? Te pytania […]

Stolica niepamięci

Artur Baranowski
Izbica to wieś niedaleko Zamościa. Jeszcze jedna, której historia dowodzi, że Polacy w czasie wojny nie tylko ratowali swoich sąsiadów Żydów. To wymagało odwagi. Żeby […]

Najlepszą obroną jest atak

Monika Jasek-Kryśka
Wytske Versteeg napisała Kwarantannę pięć lat przed wybuchem pandemii COVID-19, która postawiła na nogi cały świat i jednocześnie zamknęła nas w domach. Co prawda czytanie […]

Autostrada słów

Artur Baranowski
Czytanie Eustachego Rylskiego jest jak surfowanie na bardzo długiej fali. Za każdym razem, kiedy ukazuje się jego nowa książka, czuję dziecięce podniecenie, jakby przed wizytą […]

Zanim umrzesz

Artur Baranowski
Nie mieszkam z kotem. W moim domu żyją dwa psy. Ale to nie ma znaczenia dla treści książki, choć autor umieścił kota w tytule. A […]

Śmierć to tylko początek

Monika Jasek-Kryśka
Ulrike budzi się w dziwnym miejscu, otoczona gronem równie niezwykłych kobiet. Cała siódemka znajduje się w… no właśnie – gdzie? Gdzieś poza czasem i przestrzenią, […]

Nic się nie stało?

Artur Baranowski
Ta książka uwiera jak kamień w oficerkach, jakie lubią nosić członkowie ruchów narodowościowych. W takiej sytuacji trudno trzymać równy krok w marszu ku ideałowi ojczyzny. […]

Koleżanka Sally. „Rozmowy z przyjaciółmi” – recenzja

Michał Ciemniewski
Doskonale zdaję sobie sprawę z tego, że spodobała mi się książka będąca najwyżej taka sobie. Jak również z tego, że nie zasłużyła na pozytywną recenzję, […]

Kalejdoskop kobiecej różnorodności

Roksana Jasińska
Bernardine Evaristo w powieści Dziewczyna, kobieta, inna opowiada o zróżnicowanych doświadczeniach kobiet, o sile, jaka w nich drzemie, oraz o sprzeciwie wobec systemu, niezgodzie na […]

Opowieść o trzech siostrach

Monika Jasek-Kryśka
W swoich czytelniczych wyborach staram się nie ograniczać do kilku gatunków, w których czuję się najpewniej i najbezpieczniej. Dobrze jest zapoznawać się również z tematami, […]

O sile słowa

Magdalena Skierska
Po przeczytaniu kilku recenzji książki autorstwa Oceana Vuonga Wspaniali jesteśmy tylko przez chwilę sama postanowiłam po nią sięgnąć. Odbiór tej powieści jest skrajnie różny – […]

Każdy ma swoją prawdę

Roksana Jasińska
Czasem trudno jest dopuścić do siebie prawdziwy obraz relacji – skomplikowanych, bolesnych, a wręcz toksycznych. Katarzyna Michalczak opowiada nam w swojej najnowszej książce o ludziach, […]

Utrata wrażliwości

Monika Jasek-Kryśka
Kiedyś na pewnych zajęciach na studiach usłyszałam, że Haruki Murakami jest bardzo nierówny. Po dłuższym zastanowieniu uznałam, że to całkiem słuszna ocena, z którą mogą […]

Katalog przekrojowy

Artur Baranowski
W dzisiejszych czasach bezpośredni kontakt z kulturą i sztuką przypomina łowy albo wycieczkę do ZOO. Po jednej stronie wygłodniali odbiorcy, po drugiej, za kratami – […]

My z nich wszyscy. O „Serialach” Katarzyny Czajki-Kominiarczuk

Magdalena Pawłowska
Seriale łączą ludzi. Niemal wszyscy je oglądamy, więc dostarczają tematów do rozmów przy rodzinnym obiedzie, podczas spotkania ze znajomymi czy w firmowej kuchni (albo przed […]

Rzeczywistość jest jednym wielkim memem

Roksana Jasińska
O jej twórczości co chwilę jest głośno w mediach, wszak artystka nie bierze jeńców i „bezcześci” największe polskie świętości. Jednego jestem pewna: nikt tak dobrze […]

Jak ciało potrzebuje jedzenia, tak duch potrzebuje książek

Monika Jasek-Kryśka
Niedawno minęła dziesiąta rocznica wybuchu wojny domowej w Syrii, która pochłonęła mnóstwo ludzkich istnień, a miliony osób zmusiła do emigracji i ucieczki z domów. Wydaje […]

Wszyscy mamy jakieś tajemnice

Monika Jasek-Kryśka
Już od dawna nie przeczytałam żadnej azjatyckiej książki – czasami nam chyba po prostu nie po drodze. Ostatnią, po którą sięgnęłam, była Śmierć komandora Harukiego […]

Pamięć – niepamięć

Artur Baranowski
Drugie pokolenie – tak się mówi o dzieciach więźniów obozów koncentracyjnych. Ukazało się już wiele książek poświęconych poobozowej traumie, którą niejako dziedziczyły dzieci. Najwięcej takich […]

Po nitce do kłębka

Monika Jasek-Kryśka
Zaginięcie sióstr Lyon w 1975 roku było jedną z najgłośniejszych spraw kryminalnych w Stanach Zjednoczonych. Dwunastoletnia Sheila i dziesięcioletnia Kate zniknęły bez śladu. Sprawa doczekała […]

Wieczne stracenie

Artur Baranowski
Rzeczowo, skrupulatnie – tak prof. Jacek Leociak rozprawia się z instytucją polskiego Kościoła katolickiego w książce Wieczne strapienie. Może określenie „rozprawia się” jest z mojej […]

Zbrodnia idealna (nie) istnieje

Monika Jasek-Kryśka
Gdy byłam nastolatką, bardzo lubiłam czytać kryminały – przeczytałam chyba wszystko, co wtedy oferowała nasza malutka miejska biblioteka. Z czasem zainteresowanie osłabło, kryminałów właściwie już […]

Nie będzie jak kiedyś

Artur Baranowski
Minął już rok, odkąd w Polsce wykryto pierwszy przypadek zakażenia wirusem SARS-CoV-19. Czy pamiętamy jeszcze pierwsze miesiące pandemii? Idę o zakład, że wielu z nas […]

Bezbłędne Twożywo

Artur Baranowski
„Twórczość plus życie” to najkrótsza definicja Grupy Twożywo. To, co zdarzyło się w przestrzeni publicznej na przełomie XX i XXI wieku, a co było wynikiem […]

O dziewczynie ze sklepu

Magdalena Skierska
Do niedawna nie miałam właściwie styczności z literaturą azjatycką. W wieku nastoletnim przeczytałam trzy książki Harukiego Murakamiego, które spodobały mi się, ale nie na tyle, […]

Polowanie na wiedźmy – recenzja książki

Roksana Jasińska
Jesteśmy wnuczkami czarownic, których nie zdołaliście spalić – mówią głośno współczesne feministki. Archetyp czarownicy jako symbolu siły i niezależności przeżywa dzisiaj prawdziwy renesans. Wiedźma to […]

Tupot małych stóp vol. 2

Monika Jasek-Kryśka
Nie ma co ukrywać – tuż obok piesków i świnek morskich zachwycają mnie pingwiny. Uwielbiam oglądać na Instagramie te nieco niezdarne ptaki, które przecież są […]

Po co cierpienie? Poetycki poradnik

Agata Zuzanna Starownik
Któż, jeśli nie poeci, zna się na cierpieniu i może o nim opowiadać?

Galeria sztuki i poruszeń

Artur Baranowski
Street art to sztuka szczególna. Twórcy tego rodzaju malarstwa zamiast płótna i sztalugi na nośnik swojego przekazu wybierają ścianę i rusztowanie. Najbardziej znanym streetartowcem jest […]

Wszyscy jesteśmy mieszkańcami Prypeci

Monika Jasek-Kryśka
David Attenborough jest legendą dokumentalnych filmów przyrodniczych. Karierę zaczynał wraz z powstaniem brytyjskiej stacji BBC. W swoich programach zabierał widzów w najdalsze dzikie regiony świata, […]

Ciąg dalszy dokonany

Artur Baranowski
SKOT, czyli Średni Kołowy Opancerzony Transporter, stojący na tle Kina Moskwa, gdzie wyświetlano Czas Apokalipsy – to ikoniczne zdjęcie stanu wojennego 1981 roku zrobił Chris […]

Pamiętasz okładkę?

Artur Baranowski
Janusz Górski traktuje stanie na straży wysokiego poziomu polskich okładek książek bardzo serio. Jest profesorem Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku i wielokrotnym laureatem konkursu „Najpiękniejsze […]

Śliwka w czekoladzie

Artur Baranowski
Nie ma najpewniej w Polsce nikogo, kto choć raz w życiu nie zetknąłby się z pracą malarską lub graficzną Karola Śliwki. Urodziliśmy się i ten […]

Miłość w czasach zarazy

Anna Kuksinowicz
Jaka jest miłość w czasach zarazy? Powolna i trwająca lata pomimo przeciwności losu oraz powstałych zadr. Jest to coś zupełnie innego od miłości instant, przypadkowych […]

Opowiedzieć wino

Artur Baranowski
Mamy w Polsce kilku autorów potrafiących napisać książkę o winie, po którą z ochotą sięgną nie tylko miłośnicy trunków w kieliszkach na stopce. Marek Bieńczyk […]

Jak mówić o globalnej katastrofie? Książka „Klimat to my”

Magdalena Pawłowska
KONIEC JEST BLISKI! Kojarzycie obszarpanych lunatyków z takim napisem wysmarowanym na kartonowej tablicy? Według amerykańskiego kina to nieodłączny element metropolii, ze szczególnym uwzględnieniem Nowego Jorku. […]

Czterdzieści lat samotności

Monika Jasek-Kryśka
Na Spitsbergenie o Haraldzie słyszał każdy – czy to mieszkaniec, czy traper. Choć traperów właściwie już nie ma – Harald był jednym z ostatnich, a […]

Przyszłość zapisana w lodzie. Recenzja książki „Początek końca?”

Magdalena Pawłowska
Gdy pada hasło „zmiana klimatu”, prędzej czy później pojawią się też „topniejące lodowce”. Kurczące się masy lodu gdzieś na skraju cywilizacji. Czemu miałoby nas to […]

„Willa, dziewczyna z lasu”. Recenzja

Monika Jasek-Kryśka
Lubię książki dla młodszego czytelnika. Gdy byłam nastolatką, szalałam za fantasy, choć muszę przyznać, że nie lubiłam powieści dla dzieci – uważałam, że jestem już […]

Marie Hanny K.

Artur Baranowski
Najnowsza książka Hanny Krall wymaga od czytelnika jeszcze więcej skupienia niż poprzednie. Jest napisana i edytorsko ułożona jak tomik wierszy. Styl pisarki w Synapsach Marii […]

Osobiste, czyli moje?

Artur Baranowski
Czytałem tę książkę niemal jak protokół z czasów Zagłady. Karolina Sulej napisała Rzeczy osobiste chłodnym językiem, niemal jak pracę naukową. Wzruszenia zamieniała na fakty, ani […]

Jeden z dwóch

Artur Baranowski
Wiersze i obrazy. Pierwsze były inspiracją do powstania tych drugich. Nie byle jaką, jeśli przeczytamy spis treści: Rafał Wojaczek, Edward Stachura, Anna Achmatowa, Czesław Miłosz, […]

Życie jest gdzie indziej, ale nie tu…

Paulina Piziorska
Życie jest gdzie indziej to już czwarta książka Milana Kundery w moim czytelniczym dorobku i pierwsza, która wywołała u mnie tak skrajne emocje. Z jednej […]

Trzy niekoszerne książki o koszerności

Paulina Piziorska
Nie mam pochodzenia żydowskiego, a przynajmniej nic o tym nie wiem. Wychowałam się w domu jednokulturowym, a kiedym byłam dzieckiem i nastolatką, chodziłam do kościoła […]

Baśnie dla intelektualistów

Artur Baranowski
Hanna Krall sprzed 37 lat, a jakby sprzed chwili. Wszystko jest w tej książce nietypowo-typowe. Bo pomyślmy: polska genialna reporterka zaczyna publikować w Wiadomościach Wędkarskich […]

Egzotyczne życie ortodoksów. Recenzja reportażu „OK, amen”

Magdalena Pawłowska
Temat ortodoksyjnych Żydów ostatnio często pojawia się w mediach i kulturze – pewnie w szczególności za sprawą netflixowego serialu Unorthodox. Nagle na naszym rynku pojawiło […]

Okrutne opowieści

Monika Jasek-Kryśka
To było moje pierwsze zetknięcie z Holly Black. Czy udane, trudno powiedzieć, gdyż Dlaczego król elfów nie znosił baśni jest za krótkie, by o tym […]

Bajka-niebajka

Artur Baranowski
Nie zawsze zaglądanie za kulisy jest bezbolesne. A jeśli dotyczy wyidealizowanych wspomnień z najmłodszych lat, może je popsuć. Historia legendarnego Studia Filmów Rysunkowych w Bielsku-Białej […]

Po jedenaste: uciekaj!

Monika Jasek-Kryśka
W marcu, gdy ogłoszono narodową kwarantannę, mogłam trochę odpocząć. Przestałam tracić tyle czasu na dojazdy do pracy, na lekcje i do domu, przez co zazwyczaj […]

Znaki szczególne poetki. Recenzja biografii Wisławy Szymborskiej

Magdalena Pawłowska
Oczy ma, jeśli trzeba, raz modre, raz szare, Czarne, wesołe, bez powodu pełne łez. Śpi z nim jak pierwsza z brzegu, jedyna na świecie. Urodzi […]

Bliskość – na cito! Zyta Rudzka, „Tkanki miękkie”. Recenzja

Michał Ciemniewski
Oto mamy dwóch lekarzy. Ojciec i syn. Obaj już nie pierwszej młodości, za to jeden na ostatnich nogach i bez piątej klepki gada trzy po […]

Bóg nie stworzył psa. Bo już go miał

Monika Jasek-Kryśka
Według rdzennych Amerykanów: „Bóg stworzył ziemię, niebo i wodę, księżyc i słońce. Stworzył człowieka, ptaki i zwierzęta. Ale psa nie stworzył. Bo psa już miał”. […]

Kobieta jest zerem czyli „Marta” Elizy Orzeszkowej

Paulina Piziorska
Marta jest manifestem. Nie jest to jednak manifest, który stawiałby kobiety w rolach oskarżycielek, a mężczyzn rysowałby jako winowajców. Orzeszkowa zdawała sobie sprawę, że każdy […]

Nie musimy się więcej dawać robić w bambuko!

Paulina Piziorska
Nie znoszę literatury tworzonej przez celebrytów. Odrzuca mnie, omijam ją szerokim łukiem. Gdy tylko słyszę, że jakaś sława napisała książkę o byciu seksowną w ciąży […]

Pingwinkowelove, czyli tupot małych stóp

Monika Jasek-Kryśka
Trzy lata temu byłam z narzeczonym na pierwszych wakacjach. Z dala od ludzi, w środku lasu, gdzie wieczorami jest naprawdę strasznie – i chłodno. Tego […]

Uważaj, czego sobie życzysz

Monika Jasek-Kryśka
Uwielbiam Pragę i zachwycam się Czechami. Do tej pory jednak nie czytałam literatury czeskiej, trochę się bałam, że to nie mój klimat. Wystarczyło mi jednak […]

San Francisco: miasto ludzi nietuzinkowych

Roksana Jasińska
Miasto jest organizmem, które pulsuje życiem mieszkańców. Ludzie zawsze są jego istotą, tkanką nadającą rytm, tworzywem funkcjonującym według pewnych reguł. Magda Działoszyńska-Kossow na kartach książki […]

Co nas (nie) zabije. Recenzja

Magdalena Kuczera
Miałam dla Was przygotować fajny, tematyczny wpis o epidemiach jeszcze w marcu, bo wtedy miało to większy sens, ale oczywiście przespałam ten moment. Potem otworzyli […]

Planeta Norwegia. Roy Jacobsen „Oczy z Rigela”

Michał Ciemniewski
Wyspa, która wydawała się całym światem, okazuje się tylko kropką na mapie Norwegii. Lokalna geografia traci na znaczeniu wobec konieczności podróży przez powojenny kraj, a […]

Rodzina to nie tylko więzy krwi

Monika Jasek-Kryśka
Są powieści, które bez względu na rozmiar pozostają z nami na dłużej. Zdecydowanie takim przykładem jest Ballada o lutniku Wiktora Paskowa, która zachwyca zarówno treścią, […]

Haiku zaklęte w powieści

Magdalena Pawłowska
Imperium chmur Jacka Dukaja to zupełnie inna powieść, niż się spodziewałam. I bardzo dobrze! Po zapoznaniu się z opisem na okładce i innymi materiałami marketingowymi […]

Każdą bitwę toczy się dwukrotnie

Monika Jasek-Kryśka
W 1998 roku podpisano porozumienie wielkopiątkowe, które zapoczątkowało proces pokojowy w Irlandii Północnej. Konflikt, który przez ponad trzydzieści lat pochłonął wiele istnień ludzkich i zebrał […]

Nie wolno podążać za ognikami

Monika Jasek-Kryśka
Michelle Harrison ponownie zabiera nas w podróż do Wronoskału, którego krajobraz tworzą nieprzyjemne mokradła i więzienie. Nie brzmi to zachęcająco, ale właśnie we Wronoskale siostry […]

I żyli długo i w maszynie

Magdalena Pawłowska
Chcielibyście żyć wiecznie? W zdrowiu na umyśle i ciele? Albo jeszcze lepiej – bez żadnych ograniczeń tego kawałka mięsa, w wyzwalającej perfekcji maszyny. Albo jeszcze […]

Wiedzieliśmy w co się bawić

Artur Baranowski
„Wakacje, znów będą wakacje / Na pewno mam rację wakacje będą znów” śpiewał przed laty Kabaret OTTO i mieli rację warszawscy artyści. Dziś już wakacje, […]

Gdzie te kobiety?

Magdalena Pawłowska
W domyśle mężczyzna. Męski, jeśli nie zaznaczono inaczej. Rodzaj męski użyty w funkcji generycznej. To, co męskie, równa się uniwersalne. Norma równa się męskość. Męskie […]

Moja bardzo wielka wina. Recenzja „Dość” Doroty Sumińskiej

Michał Ciemniewski
Wołowina, cielęcina, wieprzowina, jagnięcina, drób, udko, skrzydełko, pierś, szponder, rumsztyk, polędwica, udziec, schab, antrykot, łopatka, karkówka, żeberka, podroby, ozorek, salami, kabanosy, szynka, kaszanka, boczek, słonina, […]

David McCullough, „Pionierzy. Ludzie, którzy zbudowali Amerykę”. Recenzja

Agata Zuzanna Starownik
We wnętrzu kolegiaty w Tumie panują surowe piękno romańskiego kamienia i powaga dziewięciu stuleci. Można tam poczuć dumę z przynależności do cywilizacji, której wytwory przetrwały […]

Na ile poufne?

Artur Baranowski
Każda książka musi mieć swój czas, żeby dotrzeć do czytelnika najdobitniej. I taki czas dla mnie nadszedł. Przyniosła go śmierć, która stała się pomostem do […]

Chciałabym cię nigdy nie przeczytać

Monika Jasek-Kryśka
Długo zastanawiałam się, czy zamówić tę książkę – bałam się rozdrapywania ran. W maju zmarła moja babcia i mimo wszystko nadal jest to dla mnie […]

Dotknięci miłością

Monika Jasek-Kryśka
Gdy jeszcze pracowałam zdalnie i miałam nieco więcej czasu na cokolwiek, zamówiłam Dziewczynkę z atramentu i gwiazd, pierwszą powieść Kiran Millwood Hargrave. Nie zachwyciła mnie […]

Pociąg relacji Świat-Katastrofa

Monika Jasek-Kryśka
Od pewnego czasu zaczęłam uważniej przyglądać się temu, co dzieje się za oknem. Kiedyś po prostu nie lubiłam upałów, bo ze względów zdrowotnych znoszę je […]

Odłamki snów Patti Smith

Roksana Jasińska
W swojej najnowszej książce Rok Małpy Patti Smith sięga w zakamarki swojej wyobraźni, marzeń sennych i rzeczywistości, oscylując gdzieś na granicy jawy i snu, by […]

Starożytny obóz przetrwania

Monika Jasek-Kryśka
Najpierw zaintrygował mnie tytuł oraz opis z okładki. Zamówiłam książkę bez długiego zastanawiania się i dostałam malutką, niepozorną paczuszkę. Zaskoczyło mnie to, spodziewałam się raczej […]

Królestwo nudy

Monika Jasek-Kryśka
Gdy byłam nastolatką, uwielbiałam fantasy. Czytałam wszystko, co byłam w stanie znaleźć w miejskiej bibliotece. Potem, gdy odkryłam Empik, zaczęłam kupować różne powieści. Po latach […]

Małe miasteczko, dziwne historie i meandry pamięci

Anna Mirkowska
Jest rok 2005. Cukrówka, miasteczko między Wadowicami a Bielskiem-Białą, wydaje się pogrążona w cokolwiek sennej codzienności: byli pracownicy zlikwidowanego zakładu ceramicznego dorabiają sobie dorywczymi pracami, […]

Taco i Hemingway

Anna Kuksinowicz
Hemingwaya zna każdy. I właśnie z tego względu ci, którzy w gimnazjum (lub podstawówce) przeczytali Starego człowieka i morze, mogliby nie chcieć dać mu drugiej […]

Poparzeni

Monika Jasek-Kryśka
Długo zbierałam się do tej recenzji. Nie tylko dlatego, że powroty do pracy są wredniejsze, niż mogłoby się wydawać, ale miałam mieszane uczucia po lekturze […]

Zaraza w czasach miłości. „Wierzyliśmy jak nikt” – recenzja

Michał Ciemniewski
W listopadzie 1991 roku zmarł na AIDS Freddie Mercury. Śmierć gwiazdora miała znaczący wpływ na uświadomienie społeczności międzynarodowej w temacie HIV i wywoływanej przez niego […]

Jak rodzi się zło

Monika Jasek-Kryśka
O Igrzyskach śmierci pisałam pracę licencjacką i magisterską. Przypuszczam, że nie skończyłabym na tym przygody z Katniss, gdyby nie brakło mi odwagi i wytrwałości.  Minęło […]

Boska biblia

Paulina Piziorska
Nie odważyłbym się samodzielnie napisać recenzji Biblii waginy. Dlatego o pomoc poprosiłem Paulinę, z którą już raz stworzyliśmy tandem recenzencki przy okazji książki Wagina. Bowiem […]

Kici kici leć hen daleko

Monika Jasek-Kryśka
Nie lubię kotów. Absolutnie nie rozumiem też fenomenu kocich memów ani kocich kont na Instagramie. Czasami robię jednak wyjątki i przymykam oko na to, że […]

Kiedy Polki tworzyły komputery

Magdalena Pawłowska
Czasy PRL-u już dla dwóch przynajmniej pokoleń są na pewnym poziomie niedostępne poznawczo, przede wszystkim ze względu na dystans czasowy. Z tego powodu owiewa je […]

O „Malowanym ptaku”, czyli o sztuce przetrwania

Magdalena Skierska
Nie sposób oceniać okrucieństwa wojny z perspektywy dziecka lat 90. ubiegłego wieku. Nie sposób, a nawet nie wolno. Po przeczytaniu Malowanego ptaka, który nikogo nie […]

Czy jesteśmy tutaj sami

Monika Jasek-Kryśka
Anja Røyne, norweska popularyzatorka nauki, fizyk z wykształcenia, jest raczej nieznana w świecie literatury. Gdyby nie jedna z moich ulubionych norweskich liter, pewnie też nie […]

Osobisty przewodnik po Pradze

Artur Baranowski
Ta książka tylko udaje przewodnik. Mariusz Szczygieł nadał jej taki kształt (opisy miejsc, ciekawostki, fotografie, mapa), bo pozostaje wierny twierdzeniu, którego nauczyła go Hanna Krall, […]

Mama zawsze wraca

Artur Baranowski
Moje zainteresowanie książką Mama zawsze wraca i niepohamowana chęć jej przeczytania pojawiły się na początku pandemicznej izolacji, gdy wysłuchałem spotkania on-line z autorkami. Opowiadały one […]

Polecieć półkotapczanem

Artur Baranowski
Wydawnictwo Marginesy staje się powoli specjalistą w sprawie designu sprzed lat. Po książkach Polski New Look i Ilustratorki, Ilustratorzy wydało Asteroid i półkotapczan. O polskim […]

Co z tym sumieniem?

Artur Baranowski
Książka Drzazga. Kłamstwa silniejsze niż śmierć powstała, bo autor odkrył, że jego ukochany dziadek ma mroczną część życiorysu. Pojawia się w niej śmierć niewinnych ludzi. […]

Dynamiczny Kubuś Milana Kundery

Paulina Piziorska
Chociaż przy poprzednich dwóch artykułach nie miałam żadnego problemu z tym, co powinno się w nich znaleźć, teraz kłopot mam spory. Niby plan jakiś jest, […]

Szkice z wolnych chwil

Artur Baranowski
Okazało się, że kilka książek, które dotarły do mnie tuż przed pandemią, w mniejszym lub większym stopniu zasługuje na miano panaceum na osamotnienie. Bezapelacyjnie taką […]

Cisza uratuje świat

Monika Jasek-Kryśka
Wydawnictwo Poznańskie nie próżnuje i właśnie wydaje kolejną pozycję z Serii Dzieł Pisarzy Skandynawskich, co szczególnie cieszy moje norweskie serduszko. Znalazło się w nim też […]

Wspomnienia z domu samotnych

Magdalena Skierska
Bohater przeprowadza czytelnika przez życie w kazarmie, opisując zarówno pierwsze wrażenia, jak i wieloletnie obserwacje związane z odbywaniem kary

Poematy obrazkowe

Artur Baranowski
Muzeum Sztuki Współczesnej w Krakowie MOCAK właśnie wznowiło wydany w 2014 roku katalog Wisława Szymborska. Kolaże

Szukając świata, który wciąż jest cały

Monika Jasek-Kryśka
Od pewnego czasu odnoszę wrażenie, że wojna spowszechniała

Zwyczajny redaktor inicjujący

Michał Ciemniewski
Choć blurb na okładce Mojej osoby sugeruje lekturę obfitą w łatwo przyswajalne, pożywne heheszki, to heheszkowo, chłopcy i dziewczęta, wcale nie jest

Ogłada zazdrości

Artur Baranowski
Bierce opisał świat tymi samymi pojęciami co wszyscy, z tym że objaśnił je inaczej. To definicyjny rollercoaster na poziomie mistrzowskim

Długa droga do domu

Monika Jasek-Kryśka
Żółty ptak śpiewa to przepiękna historia o miłości, bliskości, stracie i nauce, jak poradzić sobie z demonami przeszłości

Trzecie oko

Artur Baranowski
Sobolewska przemierza świat własnymi utartymi ścieżkami, na których spotyka ludzi, z którymi chętnie dyskutuje

Ocalić od zapomnienia

Monika Jasek-Kryśka
Ostatnimi czasy na rynku wydawniczym pojawia się coraz więcej pozycji o tematyce obozowej. Mnie to osobiście cieszy, choć przyznaję jednocześnie, że niektóre utwory są – […]

Świat piękniejszy i pełen miłości

Anna Kuksinowicz
Gdy sięgałam po Strażników Alana Moore’a, wydawało mi się, że wiedziałam, czego się spodziewać. Postaci poznałam już wcześniej, kiedy bodajże w liceum obejrzałam film Watchmen. […]

Przeczytaj to sam

Artur Baranowski
Nie ma dobrej książki dla dzieci bez ilustracji, bo ilustracja kształtuje wyobraźnię. Zła może popsuć przekaz, dobra zaniesie opowieść w najdalsze zakamarki wrażliwości młodego odbiorcy. […]

Podręcznik dla kinowej bestii

Magdalena Pawłowska
Czy to kulturalnie tak zajadać się popcornem w kinie? Jak odpowiedzieć na pytanie o ulubiony film? Co tak naprawdę oznaczają wyniki box office? Czemu Pan […]

To o nas. „Normalni ludzie” Sally Rooney

Michał Ciemniewski
W pierwszych zajawkach dotyczących Normalnych ludzi przeczytałem, że Sally Rooney jest Salingerem doby Snapchata. Na szczęście to nieprawda. Nie jest żadnym drugim Salingerem czy trzecim […]

Światy, których już nie ma

Monika Jasek-Kryśka
Raczej nie jestem fanką esejów. Czytam je dość rzadko, myślę, że brakuje mi jeszcze mądrości, której potrzeba, by je w pełni przyswoić. Mimo to uważam […]

Osobiste poniemieckie

Artur Baranowski
Podobnie jak Karolina Kuszyk, autorka książki Poniemieckie, mam swoją historię związaną z Ziemiami Odzyskanymi. Tak jak i Kuszyk, urodziłem się na terenach, które Polska dostała […]

Uwaga! Huragan

Monika Jasek-Kryśka
Pierwszy raz zrobiło się w Polsce głośno o Jesmyn Ward rok temu, gdy na naszym rynku w końcu pojawiła się jej powieść Śpiewajcie z prochów, […]

Spacerkiem po Oslo

Monika Jasek-Kryśka
O Larsie Saabyem Christensenie do tej pory nie słyszałam – prawdopodobnie powinnam się wstydzić. Przecież to jeden z najważniejszych autorów norweskich, od dawna wymienianych w […]

Kobieta z Islandii

Monika Jasek-Kryśka
XVII wiek, skuta lodem Islandia, młoda kobieta, zagadkowy mężczyzna, mroczne tajemnice i bezkresna Północ – innymi słowy, prosty przepis na świetną książkę. By jednak ona […]

Zjednoczone Stany Lękowe Ameryki

Michał Ciemniewski
Już chciałem zabrać się za pisanie błyskotliwego leadu pełnego soczystych zdań i trafnych porównań, ale uznałem, że najpierw poczytam sobie troszkę o naboju .45 ACP […]

Pocztówki z historii kobiet

Magdalena Pawłowska
Marzyliście kiedyś o wehikule czasu? Chcieliście wskoczyć do skomplikowanej maszyny, która przeniesie was do wybranego punktu w historii, gdzie niezauważeni będziecie mogli przyjrzeć się fascynującym […]

Maryla znikąd

Paulina Piziorska
Dzisiejsza recenzja jest zadaniem, które postawiłam przed sobą z własnej woli i z entuzjazmem, ale wykonuję je z ogromnym bólem serca. Anna Shirley jest obecna […]

Duński mit szczęścia

Monika Jasek-Kryśka
Wiecie już, jeśli w miarę uważnie śledzicie moje teksty, że obecnie Seria Dzieł Pisarzy Skandynawskich należy do moich ulubionych, tym chętniej więc sięgnęłam po Życie […]

Piękno dla wszystkich

Artur Baranowski
Skończyłem czytać książkę Polski new look. Polska ceramika użytkowa lat 50. i 60., a w radio podano, że istniejąca od 1852 roku Fabryka Porcelany w […]

Nie zaglądaj pod łóżko

Artur Baranowski
Żeby poznać Ru Ru, trzeba przeczytać wszystkie dziewięć opowiadań. Opowieść o Ru Ru jest ostatnia i lepiej nie czytajcie jej pierwszej, bo inaczej Ru Ru […]

„JEŚLI SPOTKA CZŁEK TAKIEGO, CO BUSZUJE W ZBOŻU” – O J.D. SALINGERZE CZ. 3

Michał Ciemniewski
Tym razem będzie krócej. Bo niewiele już zostało do powiedzenia. Książki – omówione, peany – odśpiewane, co było do powspominania, to powspominałem. Wszystko upchnięte w […]

Słowiańska opowieść

Monika Jasek-Kryśka
Wydaje mi się, że gdy kilka lat temu pojawił się serial Wikingowie, niektórzy z nas na nowo zainteresowali się mitologiami ludów północnych, dawnymi wierzeniami i […]

O Ewie, co kałankiem malowała

Artur Baranowski
Wydawnictwo Karakter, odkąd powstało, kojarzy mi się z niezwykłą starannością edytorską czy typograficzną. Wszystko to sprawia, że o każdej opublikowanej tam książce można powiedzieć, że […]

Ku przestrodze i pokrzepieniu

Magdalena Pawłowska
Nie potrafię nigdy wskazać swojego ulubionego komiksu, ale jak się bardzo postaram, to wyrzucę z siebie jakieś top 5. I potem od razu na jednym […]

Schizofreniczne majaczenie

Monika Jasek-Kryśka
Jakiś czas temu na rynku ukazała się powieść biograficzna Wojciecha Wierciocha i Jolanty Szymskiej-Wiercioch poświęcona profesorowi Antoniemu Kępińskiemu. Przyznam szczerze, że nie wiedziałam, kim był […]

Przeklnij mnie!

Artur Baranowski
Na początek muszę wyznać, że nie mogę być zupełnie obojętnym recenzentem książki Festiwale wyklęte Bartosza Żurawieckiego. A na pewno tej połowy tekstu, która dotyczy imprezy […]

„Jeśli spotka człek takiego, co buszuje w zbożu” – o J.D. Salingerze cz. 2

Michał Ciemniewski
Wracam! Wracam, moi mili, piękni, zjawiskowi, na pewno zdrowo odżywiający się i dobierający elementy garderoby ze smakiem i fantazją czytelnicy. Wracam, bo obiecywałem wam opowiedzieć […]

Jak się żyje w złotej klatce?

Magdalena Skierska
Wydaje mi się, że naturalne dla każdego człowieka jest podejmowanie pracy nad sobą i ciągły rozwój. W XIX wieku możliwości tegoż rozwoju były jednak dość […]

Jedwabista sprawa

Artur Baranowski
„Zajebista książka” – mógłbym napisać w pierwszym zdaniu recenzji tej książki naukowej, zatytułowanej What the F. Co przeklinanie mówi o naszym języku, umyśle i nas […]

Wstęp do Severusa Snape’a

Monika Jasek-Kryśka
Profesor Quirrell, w swoim absurdalnym turbanie, rozmawiał z jakimś nauczycielem o tłustych czarnych włosach, haczykowatym nosie i ziemistej cerze. (…) Oczy miał czarne jak Hagrid, […]

Stoicyzm na trawniku. Maria Pawlikowska-Jasnorzewska, Fiołki

Agata Zuzanna Starownik
Zgodnie z tradycyjną hierarchią bytów człowiek jest koroną Stworzenia, najdoskonalszą z ziemskich istot, uprawnioną do sprawowania władzy nad innymi. Takiemu to dobrze! – mogą więc […]

Zuzanna, która ucieka

Artur Baranowski
Miłość granicząca z uwielbieniem. Mało kto w takim stanie potrafi opowiedzieć o podmiocie uczucia inaczej, niż tylko bezradnie nabierając w usta powietrza. Do tego trzeba […]

„Jeśli spotka człek takiego, co buszuje w zbożu” – o J.D. Salingerze cz. 1

Michał Ciemniewski
Nie będzie to tekst poświęcony wydarzeniom z życia J.D. Salingera (choć przynajmniej kilka razy do nich nawiążę). Jeśli was ono ciekawi, możecie przeczytać którąś z […]

Dziesięcioro Polaków

Artur Baranowski
Dziesięcioro Żydów, którzy rozsławili Polskę to tytuł wystawy w krakowskim Muzeum Sztuki Współczesnej MOCAK. Towarzyszył jej doskonale wydany katalog, który wzbogaca ekspozycję o warstwę informacyjną. […]

Kichka na ostro

Artur Baranowski
Michel Kichka to izraelski karykaturzysta i rysownik urodzony w Belgii. Pisałem już o jego komiksie „Drugie pokolenie”, wydanym niedawno, traktującym o traumach dzieci ofiar Holokaustu. […]

Reportaże z Ziem Odzyskanych

Artur Baranowski
Morze i ziemia to dwie rzeczy, które po II wojnie światowej zyskała Polska na północnym zachodzie w ramach nowego europejskiego ładu. Nadbałtyckie terytorium nazwano Ziemiami […]

Szaflarska. Grać, aby żyć

Magdalena Kuczera
Danuta Szaflarska często podkreślała, że nie życzy sobie, by robić z niej monument. I w jej przypadku nie była to fałszywa skromność, ona się absolutnie […]

Natura w sztuce

Artur Baranowski
XX wiek to dla sztuki czas szczególny. Przestano ją traktować jak świętość. Mówiąc niemal symbolicznie, zeszła z obłoków na ziemię. Próba zdefiniowania sztuki współczesnej sprawia […]

Wino na stronach

Artur Baranowski
Wino w Polsce z każdym rokiem zyskuje coraz więcej admiratorów. Już nie jedynie miłośników, ale właśnie admiratorów. To szczególni degustatorzy, im bowiem nie wystarczy już, […]

Pociąg doznał opóźnienia

Artur Baranowski
Jej debiutancka książka zdobyła nominacje do Nagrody Literackiej „Nike”, Nagrody im. Ryszarda Kapuścińskiego i Nagrody im. Teresy Torańskiej. Wtedy autorka opisała trudności, jakie napotykają ludzie […]

Eliza Orzeszkowa, Dwa bieguny. Recenzja

Agata Zuzanna Starownik
Czy klasyka się starzeje? Wielu miłośników literatury zawoła gromkim głosem: NIE! Może nawet słusznie. Co prawda większość szeroko pojętej młodzieży nie zaczytuje się w Nad Niemnem, […]

Wilki w kokilkach

Artur Baranowski
Z reguły o książce, która liczy prawie 900 stron, nie zwykło się mówić, że to niewielka pozycja. Tymczasem praca Barbary Magierowej i Antoniego Kroha mimo […]

Architektura kadru. Komiks o Eileen Grey

Magdalena Pawłowska
Jak zakochałam się w Eileen Gray? To proste. Wystarczyło przeczytać odpowiedni komiks. Nie znałam wcześniej tej architektki, bo nasze drogi nigdy się nie przecięły – […]

Świat z tysiąca i jednej strony

Artur Baranowski
Wielu z nas chciałoby się dowiedzieć, czy istnieje rzeczywistość równoległa. Czy w innych czasie i przestrzeni żyje inny JA. Śpieszę z wyjaśnieniem, że owszem, taki […]

Wszyscy spoczniemy w tej samej ziemi

Monika Jasek-Kryśka
Zobaczyłam tylko tytuł i okładkę i przepadłam. Zrozumiałam od razu, że muszę mieć tę książkę, więc stało się tak, jak chciałam. Powiedzieli, żebym przyszła sama trafiło do […]

Wakacje w cieniu swastyki

Artur Baranowski
Tytuł książki – Wakacje w Trzeciej Rzeszy – brzmi złowieszczo, no bo jak można spędzać wakacje w państwie, w którym panuje terror, a jego przywódcy mają na […]

Być kobietą

Monika Jasek-Kryśka
Niedawno wspominałam o tym, że literatura wojenna, tematyka Zagłady i obozowa wzbudzają we mnie niezdrowe zainteresowanie. Nic więc dziwnego, że tym razem sięgnęłam po Kobiety […]

Z wizytą w Suomi

Monika Jasek-Kryśka
Miłośnicy Finlandii, łączcie się! Jakiś czas temu na rynku pojawiła się nowość od Aleksandry Michty-Juntunen – Finlandia. Sisu, sauna i salmiakki. Co wam się kojarzy […]

Pochwała starości

Magdalena Skierska
Muszę przyznać – do tej historii zabierałam się już długo i za każdym razem dochodziłam do wniosku, że trzeba dłużej pochylić się nad tematem i […]

Nie radość – tęsknota

Magdalena Pawłowska
Już tak mam z twórczością Pawła Sołtysa – czy to muzyczną, czy literacką – że wchodzi we mnie głęboko i zagnieżdża się gdzieś w samym […]

Niewinność jest cechą ofiar

Monika Jasek-Kryśka
Od jakiegoś czasu obiecuję sobie, że nie będę się zamykać w ulubionych gatunkach literackich, więc wyciągam ręce po coś innego niż literatura skandynawska, reportaż i […]

POsrańce i inne jelity

Artur Baranowski
Pancerna brzoza – słownik współczesnej prawicy nie mógł mieć innego tytułu. Od pojęcia „pancernej brzozy” wywodzi się bowiem mit założycielski pewnej idei, która umeblowała Polskę ostatnich […]

Czas ruszył. Roy Jacobsen, „Białe morze”

Michał Ciemniewski
Na Barrøy spada czas. Brutalnie wywleka wyspę z bezdni i bezgodzin, w których dotąd pływała. Czas wciąga ją w wielką historię, inną niż ta, którą […]

Czy wy to pamiętacie?

Artur Baranowski
Miałem wielkie oczekiwania wobec tej książki. Pamiętam doskonale z dzieciństwa poranny program dla dzieci Teleranek, w którym pojawiał się kącik Niewidzialna ręka. I chociaż sam nigdy nie […]

Pamięć, która rani

Artur Baranowski
Michel Kichka to syn więźnia obozu Auschwitz. Więźnia, który jako jedyny z całej własnej rodziny przeżył zagładę. Dla Henriego Kichki doświadczenia wojenne nigdy nie stały […]

Kronika ośmiu miesięcy

Artur Baranowski
Ta książka jest świetnym kalendarium wydarzeń od stycznia do września 1939. Autorzy jednak nie stworzyli suchego zbioru informacji. Z materiałów, do których dotarli, powstał ciekawy […]

Lucky Ship

Artur Baranowski
Oczarował nas MS Batory – piszą w pierwszym zdaniu autorki książki. I to widać od razu. „Marsz, marsz Batory” jest albumem, w którym znajdziecie mnóstwo prywatnych […]

Po piśmie, po języku, po człowieku

Magdalena Pawłowska
Nie pamiętam książki, przy której ostatnio tyle bym się nadenerwowała. Zazwyczaj rysuję serduszka przy ulubionych fragmentach powieści i opowiadań Dukaja czy wykrzykniki przy ciekawych motywach, […]

Zapraszamy na dół

Monika Jasek-Kryśka
Kanały miały nieocenione znaczenie dla powstańców warszawskich: to nimi przenoszono meldunki, broń czy amunicję. Nimi przemieszczano się pod pogrążoną w boju stolicą. Były także ostatnią […]

Gorzki syrop klonowy

Artur Baranowski
Mieliście kiedyś wrażenie, że po lekturze dyszycie z emocji jak wściekły byk w zagrodzie? Po przeczytaniu książki Joanny Gierak-Onoszko może was to spotkać. Ja przekonałem […]

Gdzie kończy się człowiek

Monika Jasek-Kryśka
Odkąd sięgam pamięcią, odczuwam niezdrowe zainteresowanie II wojną światową. Dziwniejsze jednak jest to, że głównie skupiam się na tym, czego unikają inni (normalni) ludzie – […]

Oniryki Tadeusza B.

Artur Baranowski
Gdy przychodzi wymienić największych polskich rysowników komiksowych, to obok Grzegorza Rosińskiego (twórcy Thorgala), Bogusława Polcha (autora Funky’ego Kovala), Henryka Jerzego Chmielewskiego (ojca Tytusa) czy Janusza […]

#1 O ręcznikach, życiu i vogońskiej poezji

Anna Kuksinowicz
Sięgając po Autostopem przez galaktykę, nie wiedziałam, czego się spodziewać. Tak właściwie to już sama decyzja o lekturze nie była łatwa: rozpoczyna ona bowiem „trylogię […]

Wstęp do Tove Jansson

Monika Jasek-Kryśka
W roku 2019 przypadła 105. rocznica urodzin Tove Jansson – jednej z najwybitniejszych pisarek fińskich, którą wszyscy znamy jako autorkę serii o Muminkach. Kogo z […]

Pożegnanie z początkiem

Monika Jasek-Kryśka
O Pożegnaniu z Afryką Karen Blixen słyszałam niejednokrotnie od lat. Nigdy dotąd nie było jednak okazji, by po nie sięgnąć. Odpowiednia chwila przyszła w końcu […]

Dziedzic Pruski i Wesoły Romek

Artur Baranowski
Stanisław Bareja nie jest głównym bohaterem tej książki, ale bez niego nie mogłaby ona powstać. Jak u Barei, czyli kto to powiedział Rafała Dajbora to opowieść o […]

Czechy po czesku

Artur Baranowski
Jeśli lubicie czytać książki Mariusza Szczygła o Czechach (kraju i jego mieszkańcach), to przygotujcie się na coś zupełnie innego. Bo Jiří Gruša nazwał swoją książkę Czechy. […]

Znikający świat

Artur Baranowski
Kiedy mniej więcej rok temu pisałem o Drożdżowni Jakuba Kornhausera, w ostatnim zdaniu namawiałem do czytania jego prozy poetyckiej, bo to autor, który swoje książki publikuje nieprzesadnie […]

Ceglane dusze

Artur Baranowski
Książka złożona jest z dwóch elementów: fotografii i reportażu. Dzięki temu Dorota Brauntsch stworzyła świetny obraz odchodzącego świata. Gdyby poprzestała na zdjęciach, dostalibyśmy tylko sentymentalne […]

Na rosyjskim kacu

Monika Jasek-Kryśka
Lubię reportaże Wydawnictwa Poznańskiego – im starsza jestem, tym bardziej doceniam ten gatunek. Dlatego skusiłam się na książkę Na ciężkim kacu. Nowa Rosja Putina i […]

Nowe ujęcie Zagłady

Artur Baranowski
Temat eksterminacji Żydów przez nazistów został opisany w tak wielu książkach, że wydaje się niemożliwym napisanie czegoś nowego. W ciągu kilku ostatnich miesięcy w jednym […]

Falowanie rozpaczy

Magdalena Pawłowska
Cudne ilustracje – to pierwsze, co rzuca się w oczy w komiksie Fale, i ostatnie, co zostaje nam w pamięci po lekturze. Rysunki zdominowane przez […]

Darknet 2.0

Magdalena Kuczera
Poniższy tekst jest próbą bezspoilerowej recenzji reportażu Eileen Ormsby Darknet. Bardzo chciałam wypróbować ten materiał na własnej skórze, ale stchórzyłam. Jest mi całkiem wygodnie po […]

Szczygieł stutejsiały

Artur Baranowski
Mariusz Szczygieł to autor w szczególnym dla siebie momencie. Ale nie chodzi mi o to, że jest topowym pisarzem, a każda jego nowa książka zamienia […]

Mistrz Bieńczyk

Artur Baranowski
Zanim Mariusz Szczygieł opublikował Nie ma, reportaż-esej o stracie, kilku innych polskich autorów dzieliło się swoimi przeżyciami po odejściu najbliższych. Inga Iwasiów napisała Umarł mi, a Magdalena […]

Rudnicki za cenę złota

Artur Baranowski
Odkąd przeczytałem pierwszą książkę Janusza Rudnickiego, jestem jego fanem. Nie wiem nawet, czy nie psychofanem, bo dla wielu czytanie Rudnickiego prowadzi do chorób psychicznych. I […]

Tochman lepszy od mszy

Artur Baranowski
Nakładem Wydawnictwa Literackiego ukazała się książka Wojciecha Tochmana Schodów się nie pali. To wznowienie debiutanckiego zbioru jego jedenastu reportaży z „Gazety Wyborczej”. Były publikowane w latach […]

Wagina!

Paulina Piziorska
Zaszokować? Rzucić na początek dowcip? A może zacząć zupełnie poważnie, tak „naukowo”? No bo jak facet powinien rozpocząć recenzję książki, która w całości jest poświęcona […]

Diabeł tkwi w szczegółach

Monika Jasek-Kryśka
Wydawca zapowiada, że „historia Terjego musiała skończyć się samobójstwem”. Brzmi to z jednej strony przerażająco, a z drugiej – wzbudziło moją ciekawość, jakaż to historia […]

Na skrzydłach pasji

Magdalena Pawłowska
Jean-Jacques Audubon to ornitolog i malarz, żyjący w XIX wieku. Aby uniknąć losu żołnierza armii napoleońskiej, przenosi się z Francji do Ameryki, gdzie rozpoczyna nowe […]

Drobnostka o ojcostwie

Magdalena Pawłowska
Guy Delisle to twórca animacji i komiksów, najbardziej znany z reportażowych powieści graficznych zainspirowanych podróżami do Pjongjangu, Birmy i Jerozolimy. Znajduje się w ścisłej czołówce […]

Hail Danmark!

Monika Jasek-Kryśka
Początki państw. Dania to kolejna część serii przygotowywanej przez Wydawnictwo Poznańskie, a traktującej o początkach państwowości krajów europejskich. Pozycja poświęcona Danii może stanowić uzupełnienie historii […]

50 twarzy depresji

Paulina Piziorska
Pierwsze wrażenie po przeczytaniu 50 twarzy Tindera Joanny Jędrusik? Istnieje pewna kampania społeczna o nazwie Twarze depresji. I mimo że to skojarzenie nie zaistniałoby, gdyby […]

Z wizytą w Arkadii. Józef Czechowicz, „Księżyc w Rynku”

Agata Zuzanna Starownik
1 lipca 1569 król Zygmunt August zaprzysiągł na zamku w Lublinie unię nazwaną od miejsca uchwalenia lubelską. Na jej mocy Korona Polska i Wielkie Księstwo […]

Deotyma, „Branki w jasyrze”. Recenzja

Agata Zuzanna Starownik
Miłośnikowi polskiej powieści historycznej nie trzeba przedstawiać Henryka Sienkiewicza ani Józefa Ignacego Kraszewskiego, choć zapewne tego drugiego darzą mniejszą miłością, a i pierwszy ostatnimi czasy […]

Zapasy z życiem

Monika Jasek-Kryśka
Mocno się zdziwiłam, kiedy otworzyłam paczkę od Wydawnictwa Poznańskiego – zobaczyłam w niej Nazywam się Stephen Florida Gabe’a Habasha, książkę, której się nie spodziewałam. Zmartwiłam […]

Gra w poprawność

Magdalena Pawłowska
Jörgen Hofmeester mieszka przy najlepszej ulicy w Amsterdamie, czyli w zasadzie pod najlepszym adresem w całej Holandii. Dobrze wygląda w białej koszuli z podwiniętymi rękawami, […]

Rzeczywistość niedopasowana. Lisa Halliday „Asymetria”

Michał Ciemniewski
Na Spotify znalazłem playlistę złożoną z utworów występujących w Asymetrii (podrzucam wam link na końcu). Muzyka klasyczna, jazz, rozrywkowe standardy z lat czterdziestych. Dvořák, Chet Baker, Billy […]

Klocek do klocka

Magdalena Pawłowska
Dokładnie 35 lat temu po raz pierwszy pojawiła się na rynku w ZSRR gra, która w niedługim czasie stała się nałogiem ludzi na całym świecie, […]

Wszyscy nosimy w sobie tajemnice

Monika Jasek-Kryśka
Michaela Ondaatje poznałam dzięki Angielskiemu pacjentowi, choć to nie do końca prawda. Najpierw obejrzałam ekranizację z rewelacyjnym Ralphem Fiennesem, dziwiąc się nieco, że Lord Voldemort […]

Pasta o pisarzu. Malcolm XD – „Emigracja”

Michał Ciemniewski
Moja znajoma, skądinąd fanka Malcolma XD, z pewnymi obawami podchodziła do pomysłu wydawania Emigracji. W naszej rozmowie padło z jej strony określenie „drukowanie internetu”. Już później, […]

O drzewach, które skrywają tajemnice

Monika Jasek-Kryśka
„Zawsze uważałem się za osobę, która w zasadzie ma szczęście” – to motyw przewodni nowej powieści Tany French Wiedźmie drzewo. Wystarczy jednak jeden fałszywy krok, […]

Hormon (nie)szczęścia

Magdalena Pawłowska
Mężczyzna z przegranym życiem, ciężką depresją, impotencją. Wspomina zaprzepaszczone okazje na szczęście z kolejnymi kobietami, odsuwa się od perspektywy kariery zawodowej czy w ogóle robienia […]

Jak powinniśmy pamiętać?

Artur Baranowski
Nie jest tak, że środowiska naukowe lub związane z kulturą czy socjologią nie zajmują się rozwiązaniem wojennej traumy. Przez lata zasypywano ją prowadzeniem wypierającej narracji […]

Mistyka kobiecości w „Szklanym kloszu” Sylvii Plath

Paulina Piziorska
Zawsze, kiedy czytam książkę wydaną już kilka dziesięcioleci temu, która porusza obecnie aktualne problemy, mam nie lada problem z odniesieniem się do niej obiektywnie. Z […]

Gdzie się podziały tamte wspomnienia

Magdalena Pawłowska
Nie jestem sentymentalna, nie przepadam za nurtem pod wezwaniem „kiedyś to było”. Ale gdy czytam listy artystów, gdy poznaję niby codzienne, a jednak wyjątkowe słowa […]

Kim jest ślimak Sam?

Paulina Piziorska
Niezwykle ciężko jest opuścić ramy, w jakie wcisnęła nas własna kultura. Z tego też powodu ciężko nam znieść sytuację, w której kobieta wykazuje stereotypowo męskie […]

Był sobie mózg

Magdalena Pawłowska
Chcecie objaśnić tajemnice mózgu? Pokazać, jak odbywa się myślenie, czym jest pamięć i co wywołuje halucynacje lub depresję? Macie zamiar przełożyć naukowe odkrycia najwybitniejszych neurologów […]

Była kiedyś żydowska Polska

Artur Baranowski
Ta książka została wydana po raz pierwszy w 1952 roku w Tel Awiwie. W Polsce wychodzi dopiero teraz. Oryginał powstał w języku jidysz, nigdy nie […]

My name is Sherlock Holmes and the address is 221B Baker Street

Magdalena Skierska
Kiedy ktoś zapyta mnie o sylwetkę najlepszego detektywa wszech czasów, bez wahania odpowiem: Sherlock Holmes. To jeden z najsłynniejszych bohaterów literackich w dziejach, więc nic […]

Hei, familie

Monika Jasek-Kryśka
„Postanowiliśmy się z mamą rozwieść”, oznajmia Sverre podczas swojego urodzinowego przyjęcia. Liv, Ellen oraz Håkon są w szoku, gdy słyszą wyznanie ojca, choć od jakiegoś […]

Igor Sokołowski, Białoruś dla początkujących. Recenzja

Agata Zuzanna Starownik
Trudno pojąć kraj, który jest bardzo bliski i bardzo daleki. Bliski historią, geografią, językiem, do pewnego stopnia mentalnością. Daleki uciążliwą procedurą wizową, patrolami na granicy, […]

Gdzie pasuję najlepiej?

Magdalena Pawłowska
Kobieta, która zaznała bliskości ukochanego dopiero wtedy, gdy stracił przytomność. Instruktorka przygotowująca ludzi na trzęsienie ziemi, która śni o księciu Williamie. Mężczyzna miesiącami zwodzony przez […]

Kim jesteśmy

Monika Jasek-Kryśka
W Nie jesteśmy uchodźcami. Życie w cieniu konfliktów zbrojnych Agus Morales, hiszpański dziennikarz, przygląda się wszystkim pokrzywdzonym przez los ludziom w różnych zakątkach świata. Szuka […]

Fascynujący król nudy i rutyny

Magdalena Pawłowska
Odkąd po raz pierwszy niemal cztery lata temu dostała się w moje ręce książka o nieco koszmarnej okładce, pilnie śledzę plan wydawniczy W.A.B., żeby przypadkiem […]

W świecie Jane Austen #3 i ostatnia

Paulina Piziorska
Jako że haniebnie zaniedbałam moje zobowiązania, wracam do was, pokornie błagając o wybaczenie, i przynoszę ostatnią część trylogii o książkach Jane Austen. W części pierwszej pisałam […]

Drogi w ślepe zaułki. Jesmyn Ward – Śpiewajcie, z prochów, śpiewajcie

Michał Ciemniewski
Na tylnej okładce Śpiewajcie, z prochów, śpiewajcie zamieszczono słowa Marlona Jamesa. Jamajski pisarz powiedział, że to powieść drogi, z której nie ma powrotu. Trafne. Uzupełniłbym to jednak […]

O przeobrażeniu

Magdalena Pawłowska
Karolina Andersson jest profesorką historii sztuki. Mieszka sama, bo jakiś czas temu rozwiodła się z mężem. Szuka dla siebie miejsca nie tylko w nowej dzielnicy, […]

Uwodzicielska i opresyjna twarz Rzeszy

Artur Baranowski
Zauważyliście, że encyklopedie i wydawnictwa porządkujące jakiś temat zawsze cieszą się dużą popularnością? Nic dziwnego – lubimy dostać opracowanie, które konkretyzuje zagadnienie. Stąd niemal rzucamy […]

Sępnik krąży nad nami. Marlon James – Diabeł Urubu

Michał Ciemniewski
Sępnik czarny lub też urubu czarny (Coragyps atratus). Gatunek dużego ptaka z rodziny kondorowatych, występujący między innymi na Jamajce. Padlinożerca. Żywi się tym, co zdechło […]

Wieś stereotypów?

Paulina Piziorska
Agnieszka Pajączkowska i Aleksandra Zbroja postanowiły wybrać się w podróż po Mazowszu. Teren ten z góry przyporządkowywany do aglomeracji warszawskiej, rzadko staje się przedmiotem zainteresowania […]

Kambodżańskie łańcuchy

Artur Baranowski
Czytam kolejne krótkie, dobitne i mocne zdania nowej książki Wojciecha Tochmana Pianie kogutów, płacz psów. Nie ma w niej żadnego luzu między kropką kończącą zdanie i wielką […]

O strasznych historiach, które wszyscy znamy

Magdalena Skierska
„Chciałabym mieć córkę o skórze białej jak śnieg, wargach czerwonych jak krew i włosach czarnych jak heban” Królewna Śnieżka* Jedną z najsłynniejszych i najbardziej rozpowszechnionych […]

Ciężar zwłok

Artur Baranowski
Proza Dalekiego Wschodu nie jest nieznana w Europie. Zyskała nawet gorących zwolenników, którzy szukają w niej nowego spojrzenia na świat. Ma ona wskazać, oprócz nowych […]

Dom, którego Jack nie zbudował

Paulina Piziorska
Są filmy, o których już po kilku minutach wiadomo, że ludzie będą podzieleni w opiniach na ich temat. Można nawet wyczuć, że sala kinowa będzie […]

Nowa lektura, nowa ja

Magdalena Pawłowska
Kończy się styczeń. Przeżyliśmy fazę na postanowienia noworoczne, przeżyliśmy natłok postów sponsorowanych zachęcających do zapisania się na siłownię, przeżyliśmy kilka tygodni wyjątkowego ścisku na basenie […]

Retuszowanie prawdy

Artur Baranowski
Wciąż pokutuje przekonanie o naszym ogólnonarodowym cierpieniu podczas II wojny światowej. Rzadko się zdarza w tej narracji zwracanie uwagi na fakty, które pozwalają zaliczyć nas […]

W poszukiwaniu najgorszej: 365 dni

Anna Kuksinowicz
Decydując się na lekturę 365 dni Blanki Lipińskiej, dobrze wiedziałam, w co się pakuję. Jednak w głębi duszy wciąż miałam nadzieję, że ta powieść mnie […]

#3 Gdy nie ma dzieci w domu…

Anna Kuksinowicz
Dzięki Kazikowi każdy Polak wie, co robią rodzice, kiedy nie ma w domu dzieci. (Piją na umór i wciągają kokainę). A co robią dzieci, kiedy […]

Dlaczego klasycy

Agata Zuzanna Starownik
Istnieją dwa typy ludzi. Jedni wiecznie użalają się nad sobą i zrzucają odpowiedzialność na wszystko i wszystkich. Drudzy wymagają od siebie, nie od innych. Są […]

1044 stron

Michał Ciemniewski
W prologu Magnesu narrator stwierdza: „pisanie to dodawanie”. Patrząc na objętość najnowszej powieści Larsa Saabye Christensena, można śmiało powiedzieć, że norweski pisarz z dodawaniem radzi sobie bardzo dobrze. […]

Prawdziwy PRL

Artur Baranowski
Zbiór reportaży Lepsi od Pana Boga Janusza Rolickiego działa na czytelnika jak wehikuł czasu. Teksty powstały w latach 60. i 70. minionego wieku i doskonale oddają minioną […]

Nie taki człowiek straszny, jak go malują

Magdalena Skierska
Piekielne moce rozpętały się we mnie i z iście ekstatyczną radością okładałem swą laską bezwładnie leżące ciało, czerpiąc rozkosz z każdego uderzenia (Doktor Jekyll i […]

Życie rozpięte między skałami. Historie polskiego TOPR

Apolonia Cichocka
Rzadko można spotkać ludzi, którzy z tak wielką pasją i energią oddają się swojej pracy. Prawdziwe zaangażowanie, życie ocierające się o śmierć i niezwykle trudne […]

Przesłanie Pana Cogito

Agata Zuzanna Starownik
Pewne słowa należy powtarzać bez końca. W pewnych kwestiach patos jest dozwolony. Dziś można to przypomnieć. Przesłanie Pana Cogito Idź dokąd poszli tamci do ciemnego […]

Polak też człowiek

Agata Zuzanna Starownik
Kto to Polak? Według starożytnej logiki definicja Polaka powinna wskazywać jakiś zbiór, do którego należy Polak, i cechy, które Polaka z tego zbioru wyróżniają. Mówiąc […]

#2 Pani Bovary to moja kotka

Anna Kuksinowicz
Mam dwie kotki, starszą – trochę ponadtrzyletnią. Nazwałam ją Behemotka – na cześć Behemota z Mistrza i Małgorzaty. Jest to jedna z ulubionych książek mojej […]

Przebić bańkę informacyjną

Magdalena Pawłowska
Internet sprawił, że nagle dostaliśmy natychmiastowy dostęp do wszystkich informacji. Potem usłużne algorytmy wielkich korporacji jeszcze bardziej ułatwiły nam życie – zaczęły formować ciepłe prądy […]

Wysoki zamek

Agata Zuzanna Starownik
Podczas wycieczki na Wysoki Zamek w rodzinnym Lwowie łączą się trzy wymiary czasu: wspomnienia z okupacyjnej młodości – współczesne, pełne życia miasto – przyszłość, której […]

Nazywanie świata

Michał Ciemniewski
Gęsia Wyspa, Koński Szkier, Kormoranie Szkiery, Szopa Lofocka, Szopa Szwedów, Moroszkowa Wyspa, Miłosny Lasek, Supeł, Mroźne Oko, Ogród Piersiowy, Ogród Parszywy, Eden. Nazwy. To one […]

Morze – początek czy koniec?

Monika Jasek-Kryśka
Modlitwa do morza to czwarta książka Khaleda Hosseiniego, który wsławił się powieścią Chłopiec z latawcem. Od lat mieszkający w Stanach Zjednoczonych autor w swoich tekstach […]

Nie ma i już

Artur Baranowski
Znacie książki Mariusza Szczygła? Są fenomenalne, prawda? Czuje się w nich doskonały, jak to się mówi, warsztat reporterski. Autor nie pozwala sobie nigdy na chodzenie […]

Album kwiatowe Elizy Orzeszkowej

Agata Zuzanna Starownik
Człowiek utracił raj, ale może do niego wrócić przez miłość – również miłość do ziemi rodzinnej. Dla Elizy Orzeszkowej rajem stała się Grodzieńszczyzna: ludzie, historia, […]

Pogryziona dusza

Artur Baranowski
W tym zbiorze reportaży więcej jest Boga (tego pisanego wielką literą) niż w niejednym kazaniu. Znajdziecie tu cierpienie, ból, bluźnierstwo, śmierć i nadzieję. Bo autor […]

Tak samo jak tu

Artur Baranowski
Mamy na rynku księgarskim kolejną pozycję opowiadającą o pobycie na oddziale psychiatrycznym. Czym Psy ras drobnych Olgi Hund różnią się od opisywanych przez nas kiedyś Zapisków z domu […]

Przedwczesny antyfaszysta

Magdalena Pawłowska
Na mojej półce stoi wiele książek Hemingwaya, ale nie zaliczam go do grona ulubionych autorów. Z poczucia obowiązku przeczytałam jedną czy dwie powieści, nie znajdując […]

Historia opowiadania o przemocy

Magdalena Pawłowska
Édouard, wracając od przyjaciół z zakrapianej winem kolacji wigilijnej, poznaje Redę – wygadanego, przystojnego chłopaka, który nie ukrywa swoich pragnień. Typowy one-night stand, noc wypełniona […]

Wielki Gross

Artur Baranowski
Członkowie każdej nacji chcieliby, żeby ich historia składała się wyłącznie z chwalebnych czynów i ofiarnych zachowań. Tymczasem to niemożliwe. Dlatego narody starają się traktować swoje […]

17 XI

Agata Zuzanna Starownik
Obrońcy bezbronnej ojczyzny podejmują beznadziejną walkę za honor, swych braci, urokliwą ziemię i wieki kultury. Brak im przewagi militarnej, ale mają coś cenniejszego: miłość, za […]

Urok czarownicy

Monika Jasek-Kryśka
Woda na sicie. Apokryf czarownicy to kolejna powieść Anny Brzezińskiej, która dała się poznać jako autorka m.in. Córek Wawelu. Tym razem pisarka zabiera czytelnika w […]

Lament nad Grzybowską

Artur Baranowski
Początek książki jest odmienny od jej dalszego ciągu. Zaczyna się bowiem chłodnym analitycznym wytłumaczeniem powodów jej powstania oraz opisem zamysłu autorki. Im głębiej w temat, […]

Ostatni erotoman na ziemi

Magdalena Pawłowska
Czasem – nie za często – zdarza się taka sytuacja, że kogoś nachodzi myśl typu „co by było, gdyby nagle wszyscy ludzie zniknęli, bez ostrzeżenia, […]

Drzewko pełne pamięci

Artur Baranowski
Historia mirabelki, drzewa, które rosło do niedawna na podwórku przy ul. Andersa 10 (dawniej Nalewki 24) na warszawskim Muranowie, jest niesamowita. Przed laty Mariusz Szczygieł […]

Z wizytą u dawnych Słowian

Monika Jasek-Kryśka
Obawiam się, że obecnie już niewiele osób pamięta o Józefie Ignacym Kraszewskim. W końcu to jeden z wielu autorów, o których zaledwie wspomina się na […]

Kryminał nadnaturalny

Antoni Kaja
Małe miasteczko Flint City w stanie Oklahoma już nigdy nie będzie takie samo po tym, jak został w nim bestialsko zamordowany mały chłopiec. Służby porządkowe […]

Jak śpią delfiny?

Artur Baranowski
Lubię stare książki o odkryciach przyrodniczych. Mają cechę, którą coraz trudniej znaleźć w nowych pozycjach – szczery zachwyt nad opisywanym tematem. Coraz więcej publikacji powstaje […]

Mała i zła

Artur Baranowski
To jedna z tych książek, które nie odpowiadają na pytanie: „Ile jeszcze stron do końca?”. Co kilka kartek zostajemy bowiem przeniesieni w inne miejsce. A […]

Nie rozmawiaj z nieznajomym

Monika Jasek-Kryśka
Właśnie minęło 30 lat od zbrodni w Piotrkowie Trybunalskim, którą żyła cała Polska. Czas ani nie wyleczył ran poszkodowanych rodzin, ani nie pomógł zapomnieć o […]

Wierszykiem po mapie

Magdalena Pawłowska
Lato to czas wypoczynku, podróży, poznawania nowych miejsc i kultur. A jeśli na większe turystyczne projekty jednak zabraknie funduszy lub czasu, zawsze można uciec w […]

Bóg, (dys)Honor, Ojczyzna

Monika Jasek-Kryśka
Pod koniec lipca w Poświętnem odsłonięto pomnik ku czci żołnierzy wyklętych. Nie byłoby w tym nic ani dziwnego, ani oburzającego, gdyby nie to, że na […]

Książka o nicnierobieniu

Michał Ciemniewski
Każdy, kto choć raz pomyślał, by rzucić wszystko i wyjechać w Bieszczady, będzie tą książką zachwycony. Nie chcę jednak, by moja recenzja stała się dla […]

Wit Stwosz: Uśnięcie NMP

Agata Zuzanna Starownik
Maryja właśnie odchodzi z tej ziemi do innej, duchowej rzeczywistości, która przerasta człowieka. Przeżywa przejście w spokojnej zadumie, za to Apostołowie są pełni zdziwienia. Reprezentują […]

Bałtyk zza parawanu

Artur Baranowski
Mówią, że „w takich okolicznościach przyrody” nie da się ze zrozumieniem czytać nic innego niż nieskomplikowane kryminały. Otóż ta opinia jest już nieaktualna. W tym sezonie […]

Pańszczyznę Dickensowi!!!

Paulina Piziorska
Charles Dickens bardzo rzadko brał się do tworzenia dzieł krótkich. Jako pisarz poruszał przede wszystkim bieżące problemy społeczne. W Polsce nazwalibyśmy go zapewne pozytywistą (daty […]

Czy światłość w ciemności świeci?

Agata Zuzanna Starownik
Nawet tulipany w wazonie rwą się do słoneczka, ślicznego oka. Stary poeta Goethe chwilę przed śmiercią miał powiedzieć Więcej światła!. Młody poeta Baczyński niecałe dwa lata […]

Krzysztof Kamil Baczyński, „Ten czas. Wiersze zebrane”

Agata Zuzanna Starownik
Baczyński, tak jak Słowacki, jeden z jego mistrzów, wielkim poetą był, dlatego w wypowiedzi o nowym kompletnym wydaniu jego wierszy nie wypada udawać krytyka literatury […]

Epilog burzy

Agata Zuzanna Starownik
Mówiącego w wierszu króla Prospera źli ludzie wygnali w świat, na bezludną wyspę. Teraz może wrócić na tron, co zresztą zamierza uczyć w Szekspirowskim pierwowzorze, […]

Po burzy leży się brzuchem do góry

Agata Zuzanna Starownik
Lipiec to miesiąc deszczów i grzmotów, ale na powyższej grafice na głosik małej stwórczyni uspokoiły się cztery burze i trzy epilogi burzy. Najbliżej tła dywanu […]

Miłosna groteska Kundery

Paulina Piziorska
Każda kolejna miłość jest śmiesznością w oczach wieczności, chichotem złośliwego losu. Jest, nie ma. Znika, wraca. Rodzi się na nowo i dogorywa chwilę potem. Miłość […]

Colantonio – S. Gieloramo e il Leone

Agata Zuzanna Starownik
Choć erudycja, ciekawość świata i zdrowy krytycyzm to cechy chwalebne, należą do zalet intelektu, dlatego w konfrontacji z miłością okazują się bezradne. Miłość przerasta rozum, […]

Arijon

Agata Zuzanna Starownik
Arion to kolega po strunie Orfeusza, ale w przeciwieństwie do niego ponoć żył naprawdę (w VII wieku przed Chr.). Udowodnił eksperymentalnie, że poezja ma moc […]

Czy bzy są szalone? O radości życia

Agata Zuzanna Starownik
Bykontemplować świadomie, warto dowiedzieć się czegoś z lektury. Oczywiście ktointeresuje się kwiatami, interesuje się też poezją, ale na początek wartosięgnąć po teksty bardziej prozaiczne, jakże […]

Vernianie #4

Paulina Piziorska
Drodzy czytelnicy! Oddajemy w Wasze ręce finalną część naszej historii. Żmudne tłumaczenie, którego się podjęliśmy, dobiegło końca i możemy przedstawić Wam ostatni fragment dziennika Axela. […]

Żarty Milana Kundery

Paulina Piziorska
„Jakże chciałbym odwołać historię swego życia! Ale w jaki sposób mógłbym ją odwołać, skoro pomyłki, z których wynikła, nie były jedynie moimi pomyłkami? Kto bowiem […]

Vernianie #3

Paulina Piziorska
Poniższy tekst znaleziono razem z fragmentami dziennika Eufegenii. Szczególne zdziwienie wzbudziła w nas metamorfoza stylu autora. Nie wiemy w związku z tym nawet tego, czy […]

Guziki

Agata Zuzanna Starownik
Zło, śmierć i cierpienie są obrzydliwe. Można się o tym przekonać dzięki zdjęciom i opisom pewnego makabrycznego odkrycia w dalekiej rosyjskiej miejscowości. Trudno się dziwić, […]

Vernianie #2

Paulina Piziorska
Znaleźliśmy poniższe fragmenty razem z nieco obszerniejszym tekstem napisanym przez Axela. Jako że jednak te wyimki napisano pięknym, literackim rosyjskim, łatwiej było nam je przetłumaczyć […]

Zagubiony fragment

Agata Zuzanna Starownik
W alternatywnym opisie wydarzeń w ogrójcu Jezus z Nazaretu śpi jak apostołowie, ale jest samotny tak samo jak w Ewangelii. Uczniowie zostawiają Go z podobnego […]

Stołek

Agata Zuzanna Starownik
Gdy człowiek za dużo myśli, odrywa się od rzeczywistości. W powrocie do niej mogą mu pomóc zwykłe, codzienne przedmioty. Pokorny stołek wiedzie do mądrości skuteczniej […]

Vernianie #1

Paulina Piziorska
W ręce naszego czytelnika przekazujemy dokument, który po wielu oględzinach i badaniach dziś ujrzy światło dzienne. Znaleziony został podczas jednej z wielu naszych wypraw antykwarycznych […]

Cywilizacja, która przeminęła z wiatrem

Paulina Piziorska
Rok 2018 trwa już na dobre, a my powracamy w „Klasyce do herbaty” do najciekawszego (zwłaszcza dla kobiet) zagadnienia noworocznego, noszącego dumny tytuł „Nowy rok, […]

*** z twarzą na północ zwróconą

Agata Zuzanna Starownik
Czy Trzej Królowie odwiedzili okolice Polski, chłodną północ Europy? Ich grób w Kolonii sugeruje, że tak. W poetyckiej wizji wędrują wbrew zwątpieniu, wierni posłannictwu głoszenia […]

Truchła literackie

Paulina Piziorska
Ambicja łatwiej chwyta się małych duszyczek niż dusz wielkich, jak ogień ima się snadniej strzech niż pałaców.  Nicolas Chamfort Upodobanie do odgrzebywania i niszczenia tego, […]

Kto musi się pocić? Wacław Potocki, „Raj z światem”

Agata Zuzanna Starownik
To nieprawda, że szlachta nie pracuje. Co prawda najprzemyślniejszy reprezentant tego stanu, Jan Onufry Zagłoba herbu Wczele, pragnie głównie „jeść dobrze, pić dobrze i wyspać […]

Cholerne obowiązki w stylu Jane Austen

Paulina Piziorska
W związku z tym, że podjęłam się trójodcinkowego cyklu związanego z Jane Austen, moim cholernym obowiązkiem jest kontynuowanie tematu. Dlatego pora na Mansfield Park oraz […]

Drogi do Narnii

Paulina Piziorska
Dziś chciałabym Was zaprosić do magicznego świata, który sama poznałam i po raz pierwszy zwiedziłam jeszcze jako mała dziewczynka. Nie obawiajcie się jednak, że jesteście […]

Jak dogonić horyzont? Krótki poradnik

Agata Zuzanna Starownik
Jak wiadomo z Pamiętników Adama i Ewy, opracowanych literacko przez niejakiego Marka Twaina, matka wszystkich ludzi w pierwszych dniach swego istnienia zapragnęła zdobyć gwiazdkę z […]

W świecie Jane Austen #1

Paulina Piziorska
Każdy z nas ma do czegoś w życiu sentyment, do czegoś regularnie wraca w chwilach trudnych czy pełnych smutku. Każdy z nas potrzebuje też od […]

Chory de Sade

Paulina Piziorska
Jako że człowiek jest tylko „odrobiną rozkwitłej spermy”, zwierzęciem mającym służyć kaprysom libertyna, tedy jego życie nie jest warte więcej niż życie psa, kota czy […]

Porażka Nowego Świata

Paulina Piziorska
W związku z porażką – naszym tematem miesiąca – jako człowiek z reguły optymistycznie nastawiony do świata postanowiłam opowiedzieć Wam o porażce, która ma jak […]

Anime – porażki ambitnych filmowców

Witold Dąbrowski
Pomysł na ten tekst przyszedł mi do głowy w momencie, gdy usłyszałem o zbliżającej się premierze aktorskiego remake’u słynnego anime Mamoru Oshii Ghost in the Shell. […]

Jasne strony ciemnych stron życia. Adam Asnyk, „Pan Jezus chodzi po świecie”

Agata Zuzanna Starownik
Poeci tworzący po powstaniu styczniowym nie mają łatwego życia pośmiertnego. Nie dość, że pozostają w cieniu trojga współczesnych im prozaików, to ich wiersze przyćmiewa wciąż […]

W mroku zepsucia

Paulina Piziorska
W tej chwili w jakiś nieokreślony sposób poczuła, że przeznaczenie jest siłą, której nie można się oprzeć. Już nie miała woli, pozwoliła się prowadzić…[1] Zamknijcie […]

Podróż pośród cieni

Witold Dąbrowski
Pokój to jedna z pierwszych powieści znanego amerykańskiego pisarza s.f. Gene’a Wolfe’a, którego najsłynniejsze dzieło – Księgę Nowego Słońca – opisywałem w jednym z wcześniejszych tekstów mojego cyklu. […]

Sienkiewicz – mistrz opery mydlanej

Paulina Piziorska
W dzieciństwie zawsze wyobrażałam sobie treść poważnych dzieł autorstwa poważnych pisarzy jako patetycznie napisane traktaty w sposób metafizyczny bądź całkowicie abstrakcyjny traktujące o sprawach wzniosłych […]

Zima jak w raju. Mikołaj Rej, „Żywot człowieka poczciwego”

Agata Zuzanna Starownik
Zima co za pożytki i co za rozkoszy w sobie ma – zastanawia się Mikołaj Rej w tytule jednego z rozdziałów Żywota człowieka poczciwego. Zalety […]

Czy trudno być bogiem?

Witold Dąbrowski
Rogera Zelaznego uznaje się za jednego z ważniejszych twórców amerykańskiej fantastyki lat 60., 70. i 80. XX wieku. Cieszy się dużą popularnością, a jego dorobek […]

Transgresja śmierci

Magdalena Pawłowska
Poszukiwanie klucza do nieśmiertelności to misja, która od dawna rozbudza wyobraźnię człowieka. Wszyscy znamy opowieści z historii i legend, osnute wokół eliksiru życia, fontanny młodości, […]

Zapomniany Antoni Lange – spirytysta, prekursor, prekognita

Antoni Kaja
Literatura to doprawdy niewdzięczna pani. Kapryśna, zmienna, wybredna, wybierająca sobie faworytów według niepojętych reguł. Wkradnięcie się w jej łaski to niełatwa rzecz, a utrzymanie się […]

Bułyczow i jego radzieccy obcy

Witold Dąbrowski
Opowiadania Guslarskie Kira Byłuczowa po raz pierwszy przeczytałem w wieku 13–14 lat i w tamtym czasie było to dla mnie spore odkrycie. Miałem już wtedy na […]

Czy kultura „wysoka” gryzie? Julian Tuwim, „Wspomnienie”

Agata Zuzanna Starownik
Dawno, dawno temu, za górami Karpatami wędrował tu i tam człowiek, który bawił okoliczną ludność śpiewem po trosze pomysłu własnego, po trosze zakorzenionym w rodzimej […]

Blaski i cienie “Hyperiona”

Witold Dąbrowski
Nie tak dawno udało mi się przeczytać książkę Hyperion Dana Simmonsa. Ta wydana w 1989 roku powieść została uznana za pozycję klasyczną gatunku science fiction i cieszy […]

W cyklu pamięci i traumy

Witold Dąbrowski
Rzeźnia numer pięć to najbardziej znana książka Kurta Vonneguta, amerykańskiego pisarza urodzonego w 1922 roku, jednego z najniezwyklejszych i najoryginalniejszych pisarzy science fiction XX wieku. Groteska, […]

Cyfrowe w analogowym

Magdalena Pawłowska
Porównywanie ze sobą internetu i literatury wydaje się zupełnym głupstwem, bądź co bądź są to dyskursy zdecydowanie odmienne – z jednej strony system połączeń między […]

Futurysta i święta?

Magdalena Pawłowska
Boże Narodzenie już za nami, ale okres świąteczny jeszcze się nie skończył. A że zaczął się on gdzieniegdzie wraz z początkiem grudnia, istnieje duże prawdopodobieństwo, […]

Rosa w grudniu? Franciszek Karpiński, “Pieśń adwentowa”

Agata Zuzanna Starownik
W tym roku pierwsze ubrane choinki ukazały się moim oczom pod koniec października w galerii handlowej. Pod koniec listopada duża część reklam w telewizji już […]

Anioły i kosmici, czyli jak chrześcijaństwo pociąga twórców anime

Witold Dąbrowski
O anime słyszał zapewne każdy średnio zorientowany odbiorca kultury popularnej. Wielu osobom termin ten kojarzy się z wielkookimi bohaterkami Czarodziejki z Księżyca, Pokemonami i innymi japońskimi tasiemcami, którymi […]

Cynamonowa Solaris, czyli ile jest Schulza w Lemie

Magdalena Pawłowska
Asocjacje powstałe podczas lektury klasycznych utworów mogą zaprowadzić nas w najdziwniejsze rejony i połączyć teksty pozornie bardzo odległe. Przykładem takiego skojarzeniowego odczytania jest porównanie Traktatów […]

Wieczną mantrę morze nuci

Magdalena Pawłowska
Rozstania i powroty. „Przypływ, odpływ, fala za falą. Wieczną mantrę morze nuci. Przypływ, odpływ, oddech czasu. Co odeszło, kiedyś wróci”. Tak śpiewa Anna Maria Jopek […]

Księga Nowego Słońca

Witold Dąbrowski
Księga Nowego Słońca to pięciotomowy cykl autorstwa amerykańskiego pisarza Gene’a Wolfe’a. Pod tym pozornie pretensjonalnym tytułem kryje się jedna spójna opowieść, z przyczyn wydawniczych i finansowych […]

Animowany “Władca Pierścieni”

Witold Dąbrowski
Wiele lat temu, nim jeszcze Peter Jackson nakręcił swoją słynną trylogię, a „Władca Pierścieni” stał się elementem popkultury, amerykański twórca filmów animowanych Ralph Bakshi stworzył […]

Soki poezji, energia roślinności

Magdalena Pawłowska
Bardzo możliwe, że zabrzmię teraz egoistycznie i wykażę się odrobiną sadyzmu, ale dla mnie najpiękniejsze w poezji są te momenty, gdy poeci starają się odnaleźć […]

Urania to też muza, czyli poeta o prawdzie naukowej

Agata Zuzanna Starownik
Jakiś czas temu nauki ścisłe i sztuki piękne pozornie oddaliły się od siebie. Artyści plastycy nie marzą o ukazaniu na dwuwymiarowej płaszczyźnie geometrii nieeuklidesowych jak […]

Wiersze o ulicy, ulice pełne wierszy

Magdalena Pawłowska
Tuwim, Lechoń, Wierzyński, Słonimski, Iwaszkiewicz – te nazwiska znają nawet poetyccy laicy, a niektórzy (jeśli dobrze uważali na lekcjach języka polskiego) zapewne potrafią także powiązać […]

Trzecia awangarda. O poezji cybernetycznej słów kilka

Magdalena Pawłowska
Co poetyckiego może tkwić w komputerze? Wydawałoby się, że raczej nic, a jednak istnieje taka dziedzina sztuki, która poza światem wirtualnym nie ma racji bytu. […]

Sex, alcohol & poetry, czyli twórczość Charlesa Bukowskiego

Magdalena Pawłowska
Sześć powieści, setki opowiadań, tysiące wierszy – to naprawdę imponujący dorobek bardzo twórczego artysty. I chociaż jego nazwisko znają czytelnicy na całym świecie, a publikacje […]

Pieprz, miecze i potwory

Witold Dąbrowski
Sapkowski to zdecydowanie najważniejszy przedstawiciel tak zwanego high fantasy w Polsce i zapewne najbardziej popkulturowy ze wszystkich rodzimych pisarzy zajmujących się szeroko pojętą fantastyką. Przy tym jest […]

Ursula K. le Guin – fantastyka i antropologia (część druga)

Witold Dąbrowski
W zeszłym miesiącu ukazałem „fantastyczne” oblicze Ursuli K. Le Guin, tym razem chciałbym przedstawić jej profil, który z grubsza można by określić jako „fantastycznonaukowy”. Jest […]

Ursula K. le Guin – fantastyka i antropologia (część pierwsza)

Witold Dąbrowski
Dwa miesiące temu przedstawiłem sylwetkę wybitnego amerykańskiego pisarza s.f., Philipa K. Dicka. Bohaterka dzisiejszego tekstu, Ursula Kroeber Le Guin, to w moim odczuciu drugi po […]

Nie żałujmy lata. Jan Kochanowski, „Pieśń IX”

Agata Zuzanna Starownik
Według Słownika języka polskiego pod redakcją Witolda Doroszewskiego radość to ‘uczucie wielkiego zadowolenia, wesołości, wesoły nastrój, rozradowanie, uciecha’[1], a więc coś przelotnego i uwarunkowanego chwilą. […]

Philip K. Dick – kłamstwa i iluzje

Witold Dąbrowski
Są tacy artyści, dla których praca twórcza to nieustanne rozpracowywanie pewnego problemu, wcielanie w życie idei bądź zwalczanie strachu, rozbijającego ich duszę przez długie lata. […]

Nie tacy formalni formaliści

Karolina Pastor
Nie tak dawno Witek, mój redakcyjny kolega, przybliżył nam postać Nikołaja Roericha, malarza z kręgu rosyjskiego „Świata Sztuki”. Założenia wspomnianej grupy artystycznej (odseparowanie sztuki od […]

My: Słowianie?

Karolina Pastor
Maj – jak co roku – przywitał nas morzem bieli i czerwieni. Na co drugiej ulicy i w oknie co trzeciego domu mogliśmy zobaczyć flagi, […]

Adam Wiśniewski-Snerg – przypadek fizyka bez matury

Witold Dąbrowski
W roku 1995 popełnił samobójstwo jeden z bardziej tajemniczych i najbardziej niedocenianych pisarzy XX wieku. Oczywiście niełatwo jest oszacować skalę niedocenienia, w końcu wielu obecnie […]

Język w normie

Karolina Pastor
Ile razy zastanawiałeś się nad tym, czy wypowiedziane przez Ciebie zdanie zostało zbudowane poprawnie? Z pewnością niejednokrotnie stawałeś przed wyborem jednej z kilku możliwości, które […]

W piekle relatywizmu. Wystawa Michała Piotrkowicza

Agata Zuzanna Starownik
Sztukę współczesną wielu kojarzy z prowokującymi instalacjami, performansami i obrazami abstrakcyjnymi, niezrozumiałymi bez komentarza autora. Najpopularniejsze media zwykle zwracają uwagę na prace, które mogą wywołać […]

Warszawianin warszawiakowi nierówny

Karolina Pastor
Ostatnio o stolicy znów jest głośno, a to z powodów oczywistych – niemal dwa tygodnie temu minęła 69. rocznica wybuchu Powstania Warszawskiego. Obchody trwają nadal, […]

Z wizytą u filozofa. Leopold Staff,

Agata Zuzanna Starownik
Czy świat potrzebuje filozofów? – pyta Leopold Staff w wierszu W starym domu. Poświęca go Baruchowi Spinozie, siedemnastowiecznemu filozofowi z Holandii, który umiłowanie mądrości poświadczył […]

Słoikiem w słoiczan, czyli wekowanie w internecie

Karolina Pastor
Gdy dziś słyszymy słowo słoik, na naszych ustach mimowolnie pojawia się uśmiech. Niełatwo byłoby spotkać kogoś, kto z tym właśnie słowem skojarzyłby jedynie szklany pojemnik, […]

Rozjaśnić mroki poezji. Cyprian Norwid,

Agata Zuzanna Starownik
Wiersze – ciągłe powtarzanie tych samych słów, co gorsza niezbyt zrozumiałych. Można zająć umysł inną rozrywką: zabawą matematyczną, krzyżówką, wciągającą powieścią… Po co poświęcać cenny […]

Słowa na czasie

Karolina Pastor
Słowa, słowa, słowa… Każdego dnia spotykamy się z mnóstwem różnorakich określeń. Zazwyczaj używamy tych wyrazów, które pozwalają nazwać towarzyszące nam na co dzień przedmioty, osoby […]

Kobiety nie gęsi, swój język mają

Karolina Pastor
Minister niejedno ma imię – można by stwierdzić po wysłuchaniu orędzia członkini obecnego rządu. Z jednej strony stara, dobra pani minister wydaje się nikogo nie […]

Cnota młodego humanisty

Karolina Pastor
Jeśli na słowo matematyka reagujesz dość gwałtownie i twierdzisz, że wolisz polski, to z całą pewnością okrzyknięty zostaniesz humanistą. Ale nie martw się, nikt cię […]

Supersiła superwyrazów

Karolina Pastor
Wiadomo, że za pomocą słowa wyrazić można niemal wszystko. W słowniku odnajdziemy wiele określeń opisujących takie uczucia jak strach, zdenerwowanie, złość czy radość. Szczególnie odzwierciedlenie […]

Językowi sami swoi

Karolina Pastor
Wydawać by się mogło, że tłuste lata mimetyzmu już dawno przeminęły. Dziś korzystamy z zupełnie innych środków wyrazu (stawiamy przecież na ogólnie pojmowany indywidualizm), a […]